In de kijker: kindvriendelijke tuin in Nijlen
Tuinarchitect en speelexpert Bert Breugelmans woont met zijn vrouw en kinderen in Nijlen. Hij ruilde de tuin – “een saai, klassiek grastapijt” – in voor een levendige plek waar kinderen kind mogen zijn. “Een vuurtje stoken, ongebreideld putten graven, in de boom klimmen… onze kinderen leven zich hier graag uit. Dat was de belangrijkste voorwaarde bij de inrichting van onze tuin: hij moet zowel dienst doen voor het hele gezin als voor de natuur, zodat de dieren en planten er wel bij varen. Het is een heel natuurlijke tuin geworden waar we als familie kunnen ontspannen, maar even makkelijk met vrienden op het terras kunnen zitten.”Met 513 m2 natuurtuin en 46 m2 daktuin – een semi-intensief groendak met vaste planten – kan je op een beperkte oppervlakte de natuur in al haar facetten beleven. “We kozen voor een combinatie van in –en uitheemse planten, struiken en bomen die de tuin doen zoemen, tsjirpen en ritselen. Van februari tot november bloeit er altijd wat. De natuurlijke beplanting is een nectarfeest voor vlinders en bijen. Onze kinderen trekken graag met vlindernetjes en potjes op verkenning. Ook water trekt leven aan, van watertorren en libellen tot salamanders en vogels. Je hoeft het niet ver te zoeken, een oude tobbe is al voldoende. Verder kozen we bewust voor natuurlijke, herbruikbare materialen en een minimale verharding en begrenzing.”
5 tips voor een interactieve tuin
Als speelexpert krijgt Bert Breugelmans vaak de vraag naar een kindvriendelijke tuin. “Ouders denken dan meestal aan een afgebakende plek in de tuin, een hoekje met een speeltoren of zandbak. Daar is natuurlijk niets mis mee, maar er schuilt naar mijn gevoel te weinig speelwaarde en uitdaging in. In mijn plannen vat ik de hele tuin op als speeltuin, waar op verschillende vlakken iets te beleven valt – van een klassieke schommel of trampoline tot de natuur zelf. Denk aan leuke verstopplekken, stapstammen of zwerfkeien doorheen de borders, een waaier van natuurlijke kleuren of allerhande friemelbeesten die doen wroeten, voelen, proeven... Een kindvriendelijke tuin moet je uitnodigen om op ontdekking te gaan en verwonderd te zijn over de natuur.”
1. Bekijk je tuin zorgvuldig voor je begint
Maak geen tabula rasa van je tuin en verwijder niet te snel bestaande planten, struiken of bomen. Die kan je vaak waardevol in het nieuwe ontwerp integreren. Denk aan een boom waarin je een schommelband of touwladder kan hangen. Of een struik die er op het eerste gezicht misschien wat verwilderd uitziet maar perfect kan passen in een ‘snoepbosje’ van bessenstruiken. Kijk dus eerst goed wat er in je tuin staat en wat je kan behouden binnen het nieuwe tuinplan – ecologisch én budgetvriendelijk. Een tuinarchitect helpt je graag keuzes maken. 2. Water trekt leven aan
Water is een magneet en trekt leven aan. Kinderen kunnen er ook veel uit leren: een watertor spotten, kikkervisjes zien opgroeien… Ook volwassenen houden vaak van het geklater van water. Veel ouders maken meteen de associatie met een grote ‘gevaarlijke’ vijver, maar iets kleinschaligs van water volstaat al. Denk aan een waterschaal, een oude zinken tobbe, een houten bad of een ondiepe spiegelvijver die uitnodigen om met de handen in het water te zitten… Bovendien is water ook in de winter een topper om mee te spelen wanneer het ijs wordt.
3. Deel je tuin in verschillende delen op
Een grote tuin waar je los door kan kijken, dat laat niet veel aan de verbeelding over, toch? Probeer je tuin daarom op te delen in kleinere verborgen hoekjes of spannende plekken. Dat kan heel budgetvriendelijk, het gaat vooral om meer gevoel creëren. Met een aangepast maaibeheer – kort versus lang gras, bepaalde stroken niet maaien… – tover je al snel een saai rechthoekig stuk gazon om in een interessanter speelveld. Een paar struiken als verstopbosje of hier en daar een beetje reliëf doet wonderen. Reserveer ook een plaatsje in je tuin voor ‘los materiaal’ zoals oude confituurpotten, een vlindernet, emmertje, planken… Laat stokken, bladeren en vruchten liggen of leg ze er bewust neer. Als kinderen spelen, vullen ze dat het liefst zelf in. Dan gaan ze zelf ontdekken, voelen en beleven. Dan kan niets plots alles worden. Een tuinaannemer kan je helpen om je tuin slim op te delen.4. Stel je tuin open voor je buren
Een tuin die meegroeit met je kinderen, dat is altijd interessant. In dat opzicht kan je overwegen om je tuin open te stellen voor je buren. Waar de ene buur in een speeltoren investeert, kan de andere dan een trampoline plaatsen. Ook leuk om samen een boomhut te delen of kampen te bouwen. Een tuin delen met je buren ligt voor veel mensen nog gevoelig, maar biedt een schat aan meerwaarde als je goede afspraken maakt: extra speelkansen, budgetvriendelijk, meer ruimte om te delen, dieren die makkelijker hun weg vinden. Zeker nu we naar kleinere tuinen evolueren en ruimte steeds schaarser wordt is een gat in de haag welgekomen. Een tuinaannemer kan je helpen om je tuin slim te delen, zonder dat je je privacy moet opofferen.
5. Maak ruimte voor uitdaging
De kinderen sneller naar buiten krijgen? Maak dan je tuin interessant genoeg! Dat kan al heel eenvoudig met mooie kleuren en bloemen die geuren, met een frambozenstruik tegen een muur of palletborden om iets mee te bouwen. Betrek je kinderen ook bij tuinklussen, zoals het snoeien van struiken en hagen. Onkruid wieden kent vaak minder fans, maar met borders vol bodembedekkers en vaste planten geef je onkruid weinig kans. Durf ruimte te maken voor uitdaging en laat een stukje van je tuin los, het mag gerust wat wilder zijn. Zo word je geen slaaf van je tuin en heb je meer tijd om te genieten. Werk vooral met inheemse planten, die zijn niet alleen sterker en zullen het beter in je tuin doen omdat ze van hier zijn, maar zijn ook nuttigst voor insecten en dieren die ze aantrekken.
