De kwaliteit en de levensduur van een houten terras beginnen bij de selectie van een geschikte houtsoort. Die kies je op basis van de eigenschappen die voor een terrastoepassing vereist zijn: duurzaamheid, sterkte en slijtvastheid. Met hout zit je op rozen: tientallen exotische en naaldhoutsoorten beschikken over de juiste eigenschappen om in aanmerking te komen als terrashout.
Hout beschikt bovendien over de unieke eigenschap om CO2 te fixeren en dat gedurende zijn volledige levensduur vast te houden. Wie kiest voor hout draagt concreet bij tot het reduceren van de CO2-uitstoot.
Selectieprocedure
Terrashout wordt zwaar op de proef gesteld. Het hout staat bloot aan weer en wind, vocht en grote temperatuurschommelingen. Om een leven lang in goede conditie te blijven, moet het hout over de juiste eigenschappen beschikken. Voor deze specifieke buitentoepassing moet een houtsoort voldoende duurzaam, sterk en slijtvast zijn.
Houtsoorten worden op basis van hun natuurlijke duurzaamheid ingedeeld in 5 duurzaamheidsklassen, van I tot V. Klasse I staat voor zeer duurzaam hout, klasse V voor niet-duurzaam hout.
Om terrashout dat in contact komt met de grond te vrijwaren van schimmels adviseert Belgian Woodforum om enkel duurzame houtsoorten te gebruiken. Dat kunnen (harde) houtsoorten zijn met een natuurlijke hoge duurzaamheid (klasse I of II), maar ook zachte(re) houtsoorten van klasse IV of V komen in aanmerking op voorwaarde dat ze eerst een vakkundige verduurzaming (procedé A4.1), hittebehandeling of acetyleringsprocedé ondergaan.
Voor terrashout zonder rechtstreeks grondcontact zijn ook houtsoorten uit duurzaamheidsklasse III geschikt.
Tientallen houtsoorten
Tientallen bekende en minder bekende houtsoorten beantwoorden aan de kwaliteitseisen voor een veeleisende buitentoepassing als terrashout. Je hebt een ruime keuze uit houtsoorten die verschillen inzake herkomst, kleur, houttekening, prijsklasse, met of zonder ecolabel … Elke houtsoort is uniek dankzij de combinatie van de specifieke tekening en karakteristieke kleur van het hout. Houtsoorten als Afrikaans padoek (klasse I), afrormosia (klasse I-II), bangkirai (klasse II-III), bilinga (klasse I), cumaru (klasse I), ipé (klasse I), itauba (klasse I), jatoba (klasse II), merbau (klasse I-II) en tamme kastanjehout (klasse II) klinken je wellicht bekend in de oren.
Hou je van nieuwe ontdekkingen, ook dan zit je goed met hout. Er is keuze zat uit minder bekende of zelfs onbekende houtsoorten die eveneens de juiste eigenschappen bezitten om als terrashout prima te scoren: basralocus (klasse I), faveira amargosa (klasse II-III), gonçalo alves (klasse I-II), jarrah (klasse I), makoré (klasse I), massaranduba (klasse I), sapupira (klasse II), kwartiersgezaagd tali (klasse I), tatajuba (klasse I-II) … Ook als je het meer voor naaldhout hebt, zal je je gading vinden. Volledig spintvrij lorkenhout en oregon beschikken van nature over een voldoende hoge duurzaamheid om als terrashout gebruikt te worden. Mits ze eerst vakkundig verduurzaamd worden volgens procedé A4.1, een hittebehandeling of een acetylering ondergaan, komen ook zachte naaldhoutsoorten zoals grenen, vurenhout, lorkenhout en oregon met spint in aanmerking voor deze buitentoepassing.
Wie zweert bij klassiekers komt aan zijn trekken met Europees eikenhout dat van nature een voldoende hoge duurzaamheid (klasse II-III) bezit voor terrastoepassingen. Zo wordt het mogelijk om eenzelfde houtsoort binnen- én buitenshuis te gebruiken en bijvoorbeeld de landhuisstijl van je interieurinrichting - waarvoor Europees eikenhout bekend staat - door te trekken naar je terras.
CO2-uitstoot verminderen
Het verminderen van de CO2-uitstoot is één van de grote milieu-uitdagingen waarvoor we staan. Hoe kan je zelf concreet je steentje bijdragen? Eenvoudig: door voor hout te kiezen. Dit natuurlijke materiaal bezit immers ongeëvenaarde eigenschappen als het op oneindige hernieuwbaarheid en ecologische troeven aankomt.
Hout bezit de unieke eigenschap om CO2 uit de lucht op te slaan en dit gedurende zijn volledige levensduur vast te houden. In een houten terras van 5 m x 4 m zit ongeveer 0,56 m³ terrasplanken verwerkt. Deze hoeveelheid terrashout slaat 0,5 ton CO2 op en houdt het gedurende zijn volledige lange levensduur vast. Door voor een houten terras te kiezen, haal je niet alleen een natuurlijk en authentiek materiaal in huis. Je draagt ook rechtstreeks bij tot de vermindering van de CO2-uitstoot.
Onderhoud
Door blootstelling aan zonlicht en regen vergrijst elke houtsoort op een natuurlijke, egale manier. Dit vergrijzingsproces heeft geen enkele invloed op de lange levensduur en de eigenschappen van het hout.
Wil je de natuurlijke kleur van de houtsoort behouden, dan komt het erop aan om de vergrijzing voor te zijn. Dat kan je door een kleurlaag die de uv-straling tegenhoudt aan te brengen. Gebruik steeds gepigmenteerde olie in de oorspronkelijke kleur van de houtsoort. De eerste keer breng je best 4 lagen aan. Respecteer de droogtijd en breng een volgende laag olie pas aan wanneer de vorige volledig droog én hard is. Wanneer je de behandeling uitvoert volgens de regels van de kunst, volstaat het om pas 2 à 3 jaar later het hout lichtjes op te ruwen en vervolgens een nieuwe laag gepigmenteerde olie aan te brengen.
Over het onderhoud van een houten terras kunnen we kort zijn. Terrashout vraagt nauwelijks onderhoud. Voel je toch een onweerstaanbare drang om je terras te onderwerpen aan een grondige (lente)schoonmaak, ga dan voor een milde aanpak en gebruik een zachte waterstraal als je de hogedrukreiniger van stal haalt. Met een (te) krachtige waterstraal (te) dicht op het hout breng je onherstelbare schade toe aan het houtoppervlak.
Plaatsing
Een houten terras plaats je op een stabiele ondergrond. Dat kan een lichte stabilisé zijn die water doorlaat en onkruidgroei verhindert of een betonnen ondergrond met een goede afwatering.
Tussen de onderliggers voorzie je best 30 à 55 cm afstand, afhankelijk van de dikte van de terrasplanken. Voor dunne terrasplanken (21 mm) laat je 30 cm afstand tussen de onderliggers, voor dikke planken (28 mm) mag dat 55 cm zijn.
Schroef de terrasplanken vast met een tussenafstand van 4 à 10 mm, in functie van de stabiliteit van de houtsoort en van het vochtgehalte van het hout op het moment van plaatsing. Hoe stabieler de houtsoort hoe kleiner de tussenafstand mag zijn.
Terrasplanken kan je bevestigen met schroeven of clips. Schroef je de terrasplanken vast, gebruik dan steeds roestvrijstalen schroeven en breng ze aan op zo’n 3 cm van het uiteinde van de planken. Ijzeren, stalen of verzinkte schroeven zijn af te raden. Ze gaan na verloop van tijd roesten, wat moeilijk te verwijderen verkleuringen in het hout veroorzaakt. De meeste houtsoorten vragen om voorgeboorde schroefgaten.
Clips gebruik je best enkel bij stabiele houtsoorten waarvan de ‘werking’ minimaal is en bij hout dat aangedroogd is tot een houtvochtgehalte van 18 à 20%. Voorzie in elk geval voldoende luchtcirculatie onder de terrasplanken.
Tips & Trics
Het Houtinformatiecentrum kent de knepen van het vak en geeft je graag nog enkele praktische terrashouttips mee:
- Houtsoorten zoals Afrikaans padoek, itauba, rechtdradig ipé, itauba en Western Red Cedar vormen geen splinters, zodat je probleemloos op blote voeten kan lopen.
- Western Red Cedar (klasse II) beschikt over een lage densiteit. Het gevolg is een beperkte(re) slijtweerstand waardoor deze houtsoort eerder in aanmerking komt voor minder druk belopen terrassen en balkon- of zwembadterrassen.
- Teakhout dekt verschillende ladingen. Moulmein teak groeit in Zuidoost-Aziatische bossen en heeft van nature een zeer hoge duurzaamheid (klasse I). Teakhout afkomstig van plantages behoort qua natuurlijke duurzaamheid tot klasse I-III. Het verschil inzake duurzaamheid heeft een weerslag op de kwaliteit en daardoor ook op de prijs.
- Ook voor bangkirai – de correcte benaming is yellow balau – gelden vaak prijsverschillen die te maken hebben met de verschillende kwaliteiten van de houtsoort
- Laat je niet afschrikken door de vaak opvallende kleur van sommige houtsoorten. Pas gezaagd padoek bijvoorbeeld heeft een felle koraalrode kleur. Ook naast het pas gezaagde oranjerode gonçalo alves kan je moeilijk kijken. In buitentoepassingen vergrijst de opvallende houtkleur snel op een natuurlijke en egale manier onder invloed van de weersomstandigheden.
- Het is een hardnekkige misvatting dat geribbeld terrashout bij regenweer minder glad is. Integendeel. In de ribbels verzamelen zich gemakkelijk(er) vuildeeltjes en vocht, wat algengroei stimuleert en gladheid veroorzaakt. Af en toe een sproeibeurt met een anti-algenmiddel is een eenvoudige en doeltreffende oplossing om je houten terras algenvrij te houden.
Voor meer informatie kan je surfen naar www.hout.be, de website van Belgian Woodforum - het nationale houtinformatiecentrum. In de rubrieken ‘Toepassingen’ en ‘Afwerking en onderhoud’ vind je heel wat info over de diverse aspecten van terrashout. Heb je nog vragen, dan kan je die stellen via het contactformulier op de website of telefonisch via de houtinfolijn 02 219 28 32, elke werkdag tussen 10 en 12u.
