De Pastoor Ceulemansstraat ligt iets ten noordwesten van het centrum van Merksplas, waardoor het niet verrassend is dat hier archeologische resten uit de middeleeuwen worden gevonden. De opgravingen op het braakliggende terrein zijn begonnen op donderdag 20 juni en duren tot 5 juli. "Voorafgaand aan de opgravingen zijn proefsleuven gegraven, waarbij verschillende greppels en paalkuilen zijn ontdekt. Dit wees op bewoning, maar door het ontbreken van vondsten was de datering nog onduidelijk," vertelt Elly Heirbaut. "De opgraving bevestigt nu dat hier al in de 13e eeuw werd gewoond."
Merksplas in de middeleeuwen
De sporen van de boerderij uit de 13e eeuw tekenen zich in het gele zand af als bruine vlekken. "Het hout waarmee de boerderij werd gebouwd is in de loop van de tijd volledig vergaan. Wat overblijft, zijn donkere vlekken" legt Elly uit. "Op basis daarvan kunnen wij de plattegrond van het gebouw reconstrueren." Verder is er nog een grote structuur gevonden, niet van een woning maar van een grote stal, mogelijk voor koeien. Het geheel wordt omgeven door een grote greppel, die het erf heeft afgebakend."We weten dat toen dit erf is verlaten, het terrein opnieuw is gebruikt voor bewoning. We vinden immers de plattegrond van een tweede grote middeleeuwse boerderij die op dezelfde locatie is gebouwd als de stal", vertelt Timothy Nuyts. De exacte datering van deze boerderij moet nog blijken, maar dat hij jonger is dan de stal is alvast duidelijk.
Ook sporen van oudere bewoning
Dat de locatie ook in andere perioden aantrekkelijk was om te wonen, blijkt uit de vondst van enkele handgevormde scherven en kuilen. "Op basis van de manier waarop het aardewerk is gemaakt, kunnen wij bepalen dat dit dateert uit de metaaltijden, vermoedelijk uit de ijzertijd" aldus Nuyts. De opgraving duurt nog tot 5 juli. Daarna worden alle resultaten geanalyseerd en wordt het verhaal van deze locatie neergeschreven in een rapport.
Duurzame buurtontwikkeling met aandacht voor zachte mobiliteit en nieuw buurtgroen
Buiten de afdrukken in de grond zijn er op vandaag geen gebouwen meer zichtbaar. Eerder dit jaar werd op het terrein een woning gesloopt. Vanaf september 2024 starten de werken aan de wegenis, waarbij de zachte weggebruiker centraal staat. Tim Peeters, Project Developer bij Matexi: "Het was een aangename ontdekking om vast te stellen dat er ruim 800 jaar geleden, rond de periode van het ontstaan van Merksplas, hier op deze plek al woonden. Het zet de troeven van deze site in de verf. Momenteel zijn de voorbereidingen gestart om hier een nieuwe hedendaagse woonontwikkeling. Een nieuwe trage verbinding tussen de Pastoor Ceulemansstraat en de Schuttershofstraat creëert binnenkort een extra doorsteek voor fietsers en voetgangers. Door een slimme inrichting met twee nieuwe groenzones krijgt het toekomstige openbaar domein – samen 5000m2 – een autoluw karakter."Op de site van in totaal 1,3 ha wordt verder een volledig gescheiden rioleringsstelsel aangelegd. "Het regenwater wordt maximaal ter plaatse gehouden dankzij hergebruik door de bewoners en infiltratie via twee bufferzones", legt Tim Peeters uit. De beplanting in de bufferzones zal het water zuiveren alvorens het in de bodem infiltreert, wat de biodiversiteit ten goede komt.
De 32 huizen worden niet meer aangesloten op aardgas. Dankzij een warmtepomp worden de milieu-impact en CO2 uitstoot tot een minimum herleid.
Wie meer wil weten over energiezuinig wonen in Merksplas, kan hier terecht.
