De afgelopen jaren stonden zowel gezinnen als bedrijven onder financiële druk door hoge rentevoeten, inflatie en stijgende hypotheeklasten. Deze factoren beperkten de investeringsmogelijkheden in de bouwsector. Dit jaar lijkt die druk echter af te nemen. In januari kondigde de Europese Centrale Bank een volgende renteverlaging aan, en experts verwachten dat zowel de rente als de inflatie verder zal dalen. Dit zou een positieve impuls moeten geven aan de residentiële en niet-residentiële bouwsector.
Monetair beleid als impuls, druk blijft hoog
Vooral de residentiële bouwsector blijft een van de meest rentegevoelige sectoren in de economie. Dalende hypothecaire rente in 2025 moet gezinnen, en ook bedrijven, opnieuw motiveren om te bouwen en te renoveren. Daarnaast kan ook overheidssteun aan duurzame projecten de investeringen in infrastructuurwerken, die vaak nauw met deze groene projecten verbonden zijn, opnieuw stimuleren.Toch blijft het opletten. Europa worstelt met een tekort aan technisch geschoolde werkkrachten. Daar komt vaak nog de druk van hoge loonkosten bovenop. Er zijn ook de hoge materiaalkosten en economische onzekerheid, door onder meer geopolitieke spanningen. Het blijft nog steeds op eieren lopen voor heel wat bedrijven in de bouwsector. Ook de strenge Europese duurzaamheidsregelgeving is een uitdaging voor bouwbedrijven. Die zullen zich wereldwijd moeten aanpassen, maar experten van Atradius verwachten dat de opportuniteiten opwegen tegen de hoge kosten vandaag.
Ondanks die uitdagingen toont de bouwsector zich veerkrachtig. Hoewel het werken met nieuwe technologieën traditioneel moeizaam gaat, keert het tij de afgelopen jaren. Cijfers tonen dat er tussen 2020 en 2022 wereldwijd 50 miljard dollar werd geïnvesteerd in architectuur, engineering en bouwtechnologie, een stijging van maar liefst 85% ten opzichte van de drie voorgaande jaren.
"Ons land beperkte in vergelijking met Frankrijk en Duitsland nog de schade in 2024. Toch is de onzekerheid niet weg in 2025, ook niet in België. De prijsimpact, rente, loonkosten en het vinden van geschoolde arbeiders blijven druk zetten op de sector. Ik verwacht dat de renovatie-markt wel weer wat zal opleven in ons land, met hopelijk de nodige incentives vanuit de overheid. Ook een losser vergunningenbeleid kan de bouwsector ondersteunen. Vorig jaar zagen we zo'n 1.800 vergunningen verleend worden. Wanneer we het gemiddelde over een langere periode bekijken, ligt dat een stuk hoger, tot wel 2.300 per jaar. Dat cijfer moet in 2025 dus weer omhoog", licht Dimitri Pelckmans, Head of Risk Services bij Atradius BeLux, toe.
Kredietrisico's zijn niet weg
Met meer dan 2600 faillissementen in de bouwsector was 2024 een recordjaar voor België. Ondanks een aantal positieve signalen, blijven er in ons land nog een aantal donkere wolken boven de bouwsector hangen. Zo waarschuwt Atradius voor het voortdurend stijgende aantal wanbetalingen de afgelopen jaren. Over een periode van 4 jaar ziet de verzekeraar in ons land een gemiddelde stijging van 11%. Vooral de sector van de bouwmaterialen blijft het moeilijk hebben. Daar ligt de stijging dubbel zo hoog, tot 21% over een periode van 4 jaar.Niet alleen het aantal wanbetalingen maar ook het effectieve schadebedrag (totaal aantal onbetaalde facturen) schiet de hoogte in. Daar loopt het totale bedrag zelfs op met gemiddeld 17% over de periode van 2021-2024. Ook daar toont de sector van de bouwmaterialen zich het kwetsbaarst, met een stijging tot 23%.
"Die cijfers tonen dat er steeds hogere uitschieters qua schadebedrag zijn en de opgelopen schade voor bedrijven dus steeds hoger wordt. Daarnaast zie ik in de cases die bij ons in de pipeline zitten dat die druk op de bouwsector nog steeds vrij hoog blijft. Toch zijn een verdere daling van de rente en de lichte economische groei hoopvolle signalen voor een sector die toch al vele jaren het water aan de lippen heeft. Dus laat die groei in 2025 maar komen", sluit Dimitri Pelckmans op een positieve noot af.