Wat is een isolerende beglazing?
Een isolerende beglazing is samengesteld uit twee (dubbele beglazing) of drie (drievoudige beglazing) dunne glasbladen welke met behulp van een afstandhouder van elkaar zijn gescheiden door een spouw met droge lucht of droog gas. Slechts een kleine hoeveelheid van de binnenwarmte ontsnapt naar buiten dankzij het aanbrengen van een lage-emissiviteitscoating op de hoogrendementsbeglazingen (HR-beglazingen). De oude dubbele beglazingen zonder coating waren gevuld met lucht terwijl de huidige hoogrendementsbeglazingen gevuld zijn met argon, wat de isolatieprestaties verhoogt. Er bestaan eveneens drievoudige beglazingen gevuld met krypton, minder courant omwille van de zeldzaamheid van dit gas.
Thermische isolatie en warmtetransmissiecoëfficiënt Ug
De Ug-waarde, uitgedrukt in W/(m²K), is de warmtetransmissiecoëfficiënt door geleiding, door convectie et door straling in het centrale deel van een beglazing. Hoe kleiner deze waarde, hoe performanter de thermische isolatie van de beglazing en hoe lager het verwarmingsverbruik.
De huidige standaard is dubbele hoogrendementsbeglazing Ug=1.1 en 1.0 W (m²K) en de drievoudige hoogrendementsbeglazing waarvan de Ug-waarde kan oplopen tot 0.5 W/(m²K). Concreet, het isolerend vermogen van een dubbele HR-beglazing is dus 5 à 6 keer hoger dan dat van een enkele beglazing (Ug=5.8 W/(m²K) en 2 à 3 keer hoger dan dat van een oude dubbele beglazing zonder coating (Ug=2.8 W/(m2K). Het isolerend vermogen van een drievoudige HR-beglazing is 9 à 12 keer hoger dan dat van een enkele beglazing en 4 à 6 keer hoger dan dat van een oude dubbele beglazing zonder coating!
De behaaglijkheid in een kamer hangt niet enkel af van de temperatuur van de kamerlucht maar ook van de eventuele nabijheid van koude wanden (muur, raam, vloer, plafond). Het gebruik van hoogrendementsbeglazingen schakelt het onbehaaglijke effect van een koude wand uit en vermindert het condensatierisico op de ramen aan de binnenkant van de kamers. Indien het in de woning 22°C is en het buiten vriest bij -10°C heeft een beglazing aan de binnenzijde een temperatuur van -2°C (enkele beglazing), 9°C (oude dubbele beglazing zonder coating), 16°C (dubbele HR-beglazing) en 18°C (drievoudige HR-beglazing). Voel het verschil!
“Warm edge” Afstandhouders
Het gebruik van « Warm Edge » afstandhouders uit roestvrij staal of kunststof i.p.v. de traditionele afstandhouders uit aluminium of gegalvaniseerd staal vermindert sterk het warmteverlies aan de rand van de beglazing. De verbeterde prestatie door dit type afstandhouder heeft geen invloed op de Ug-waarde van de beglazing (dit is het warmteverlies in het centrale deel van de beglazing), maar verbetert wel de warmtetransmissiecoëfficiënt Uw van het volledige raam die staat voor de warmteverliezen gebonden aan het geheel beglazing – afstandhouder – raamkozijn.
De weldadige invloed van het natuurlijk licht
Natuurlijk licht garandeert een optimaal visueel comfort. Natuurlijk licht geeft rust en dingen kunnen beter gezien worden in hun juiste kleurweergave. Natuurlijk licht is beter en aangenamer dan kunstlicht. Een gezonde verlichting omvat ook duisternisfases. Cyclisch en met een rijk spectrum aan blauwe kleuren, regelt natuurlijk licht het bioritme van het menselijk lichaam (circadian ritme) wat fundamenteel is voor de psychische gezondheid. Het is special aangepast aan de biologische acties. Het is gratis, verontreinigt niet en is onuitputtelijk. Dankzij de beglazing kan het oog fysisch rusten door in de verte te kijken na een dichtbij zien. Door deze visuele communicatie ontstaat een harmonie met de omgeving en de buitenwereld.
De hoeveelheid natuurlijk licht die door een raam dringt komt overeen met zijn lichttransmissie LT, meestal uitgedrukt in %. Het gamma beglazingen biedt een oplossing voor alle vragen : de beschikbare lichttransmissies schommelen met enkele % voor toepassingen die verblinding willen verminderen (het glazen oppervlak verkleinen om verblinding tegen te gaan is een slechte oplossing : het contrast tussen het raam en de muur wordt benadrukt, wat het ongemak nog verhoogt !), tot meer dan 90 % voor extra blank glas. De lichttransmissie van een dubbele standaard HR-beglazing bedraagt ongeveer 80 %. Deze van een drievoudige standaard HR-beglazing bedraagt ongeveer 70%. Die van een drievoudige passieve HR-beglazing bedraagt ongeveer 78%.
Een multilaterale verlichting (ramen in meerdere muren van een lokaal) maakt de belichting bijzonder uniform, vermindert de buitensporige contrasten en de tegenlichteffecten en laat het licht diep binnendringen in de kamer. De verbinding van laterale en zenitale ramen is bijzonder performant ongeacht de meteorologische omstandigheden en het seizoen. Grote openingen geven een betere verdeling van het licht in de ruimte. Anderzijds, hoe hoger het raam, hoe meer het lokaal verlicht wordt in de diepte. Door het gebruik van lichtschachten, binnenramen, glazen scheidingswanden, glazen trappen en vloeren kan het natuurlijke licht doorgegeven worden van kamer tot kamer.
- In residentiële gebouwen
Alle kamers moeten natuurlijk licht binnen laten: de slaapkamers hebben een goed verlichte ruimte (vooral deze van de kinderen die er veel tijd doorbrengen); de leefruimtes, keukens en badkamers zijn ruim open naar buiten toe; minstens één raam is voorzien in de badkamers om de nodige verlichting en verluchting te verzekeren. - In niet-residentiële gebouwen
Verlichting heeft een invloed op de werkkwaliteit en de gezichtsvermoeidheid in functie van het gebruik van de lokalen en de gevoeligheid van de bewoners. De studie over natuurlijke verlichting maakt een noodzakelijk deel uit van het ontwerp van het gebouw.
Om elke hinder of verblinding te vermijden bij het gebruik van beeldschermen moet de gezichtslijn parallel zijn met het raamplan. De schermen moeten dus loodrecht op de beglazing geplaatst worden.
Airco vermijden door van het zicht te genieten via zonwerende beglazingen
Behalve de besparingen op verwarming dankzij een performante gebouwschil, is het van primordiaal belang het comfort in de zomer te verzekeren. Want afkoelen verbruikt meer energie dan verwarmen… De warmte van de zon dringt namelijk binnen in het gebouw via de ramen. De zonwerende beglazingen beperken de risico’s op oververhitting zonder dat het nodig is klassieke zonweringen te gebruiken die het zicht gedeeltelijk of geheel belemmeren.
De zontoetredingsfactor g, uitgedrukt in %, staat voor de totale zonne-energietransmissie door een beglazing. Het betreft de som van de rechtstreeks doorgelaten- en de opgenomen straling die naar binnen wordt uitgestraald. Hoe lager deze factor, hoe lager groter de oververhittingsrisico’s. Een gewone dubbele HR-beglazing heeft een zontoetredingsfactor g van ongeveer 60 %. De gewone zonwerende HR-beglazingen hebben een zontoetredingsfactor g van ongeveer 40 % tot 28 %. Er bestaan ook sterker zonwerende HR-beglazingen met een zontoetredingsfactor g van bijvoorbeeld 20 % of lager.
De zon dringt niet op dezelfde manier door de ramen naargelang het seizoen en hun oriëntatie. De ramen gelegen op het zuiden krijgen veel zonlicht in de winter en weinig in de zomer omdat de zonnestralen dan verticaler zijn. De ramen op het oosten en het westen krijgen veel zonlicht het ganse jaar. Deze gericht op het westen hebben bovendien het nadeel van zonnewinst te genieten aan het einde van de dag terwijl het gebouw reeds opgewarmd werd. Het betreft de meest kritieke oriëntatie wanneer men tracht zich tegen de oververhittingsrisico’s van de zon te beschermen. Door het gebruik van zonwerende beglazingen kunnen de vereiste oververhittingscriteria door de energieprestatie-regelgeving van gebouwen (EPB) zelfs in het geval van grote glasoppervlakken en die in de zomer of het tussenseizoen sterk blootgesteld zijn aan de zon, nageleefd worden.
Om tijdens de zomerperiode sterk energieverslindende afkoelingssystemen te vermijden opteert men bij voorkeur voor een beglazing met een lage zontoetredingsfactor (g-waarde), gecombineerd met een min of meer hoge lichttransmissie (LT-waarde). Voor de winter opteert men bij voorkeur voor een beglazing met hoge zontoetredingsfactor en een hoge lichttransmissie om zo veel mogelijk van de gratis zonnewinsten en het natuurlijk licht te genieten. Zo heeft een drievoudige standaard HR-beglazing een zontoetredingsfactor van ongeveer 50 % terwijl een drievoudige passieve HR-beglazing een zontoetredingsfactor heeft van ongeveer 60 % om de behoefte aan verwarming tot een maximum te beperken. In de gevallen waar het risico op oververhitting hoog is, geen mechanisch koelsysteem nodig hebben dankzij de plaatsing van zonwerende beglazingen compenseert het geringe verlies van zonnewinst in de winter. Deze beglazingen zijn bijzonder efficiënt in veranda’s, dakvensters en glazen daken, grote glazen ramen, kantoorgebouwen waar de interne warmtewinsten zeer hoog zijn.
Er bestaan eveneens dubbele en drievoudige beglazingen met geïntegreerde mobiele zonweringen tussen de glasbladen, in de vorm van lamellen. Gewoon het raam ‘s avonds openzetten, tijdens de nacht, ‘s morgens of tijdens de dag verlucht het lokaal, koelt het af of verwarmt het, beter dan gelijk welke andere mechanische ventilatie. Het vintage karakter van de methode is bovendien nogal sympathiek…
Impressionante besparingen
Bijna 40% van het Europese beglazingenpark bestaat nog uit enkel glas! De verhouding situeert zich rond de 15% in Vlaanderen en rond de 30% in Brussel-Hoofdstad en in Wallonië.
De gratis zonnewinsten staan jaarlijks voor tientallen liters stookolie per m² glas naargelang de oriëntatie. Maar de jaarlijkse warmteverliezen bedragen een dertigtal liter stookolie per m² enkele beglazing en een dozijn liter per m² dubbele beglazing zonder coating terwijl deze slechts enkele liter per m² dubbele hoogrendementsbeglazing bedragen.
Indien het Belgische gebouwenpark —bestaande gebouwen en nieuwbouw— tegen 2020 totaal zou uitgerust zijn met dubbele hoogrendementsbeglazing, zou de jaarlijkse besparing aan verwarming bijna 16 000 TJ bedragen, hetzij bijna 4 400 GWh, wat overeenkomt met een verlaging van de CO2-uitstoot van meer dan 1,6 miljoen ton.
Indien alle nieuwbouw tegen 2020 zou uitgerust zijn met drievoudige hoogrendementsbeglazing en de bestaande gebouwen met dubbele hoogrendementsbeglazing, zou de jaarlijkse besparing aan verwarming meer dan 17 000 TJ bedragen, hetzij bijna 4 800 GWh, wat overeenkomt met een verlaging van de CO2- uitstoot van bijna 1,8 miljoen ton.
Indien men zonwerende beglazingen zou gebruiken in nieuwe gebouwen uitgerust met airco en indien men alle klassieke beglazingen in bestaande gebouwen voorzien van airconditioning zou vervangen door zonwerende beglazingen tegen 2020, zou men in België jaarlijks bijna 2 500 TJ besparen, hetzij bijna 700 GWh, wat overeenkomt met een verlaging van de CO2-uitstoot van bijna 140 000 ton.
