De bouwbarometer blijft in het rood. In december stijgt hij wel opnieuw en noteert met 99,0 een half indexpunt beter dan in het derde kwartaal. Maar de gezonde grens van 100,0 waar optimisten en pessimisten elkaar in evenwicht houden, bereikt hij nog altijd niet. Dat deed hij voor het laatst in het tweede kwartaal van 2011, viereneenhalf jaar geleden.
2015 scoort met een gemiddelde van 98,0 wel beter dan de voorgaande drie jaren. Het is van 2008 geleden – de algemene financiële en economische crisis begon in de tweede jaarhelft – dat het jaargemiddelde nog boven 100 uitsteeg.
Meer werk op korte termijn maar werkvolume sterk afhankelijk van het marksegment 29% van de Vlaamse bouwkmo’s heeft meer werk dan in het derde kwartaal. 22% heeft minder opdrachten. 22% verwacht een stijging van het werkvolume in de eerstvolgende maanden terwijl 16% zich minder opdrachten ziet uitvoeren.
De orderboekjes zijn ongeveer even ver in de tijd gevuld als in het vorige kwartaal. 39% heeft nog voor maximum 3 maanden werk en 42% zit nog goed voor 3 tot 6 maanden. Ten opzichte van dezelfde periode van vorig jaar is dat een verbetering.
“Het werkvolume hangt sterk af van het marktsegment waarin de bouwkmo actief is”, zegt Hilde Masschelein, gedelegeerd bestuurder van Bouwunie. “De renovatiemarkt heeft goede vooruitzichten maar het aantal opdrachten in de nieuwbouwsector en het aantal opdrachten bij de overheid en bij de nutsbedrijven blijven zeer pover.”
De meeste bouwbedrijven verwachten in de bouw en de afwerking van nieuwe gebouwen voor 2016 een status quo of daling van het aantal opdrachten. Voor de woningbouw loopt het percentage dat een daling verwacht zelfs op tot 36%. De renovatiemarkt heeft net zoals de voorbije jaren betere vooruitzichten. De meeste bouwbedrijven verwachten een status quo. Voor de renovatie aan of in woningen verwacht 27% zelfs een stijging van het werkvolume.
De verwachtingen voor het aantal opdrachten van overheden en nutsmaatschappijen zijn erg laag gespannen. Een derde tot de helft van de bouwbedrijven die op deze markten actief zijn, zeggen zelfs een vermindering van het werkvolume te verwachten. Slechts een handvol ondernemers denkt aan een toename.
Opvallend is dat veel bouwkmo’s – en zeker meer dan in de voorgaande jaren- zeggen niet te weten of dit jaar beter of slechter zal zijn dan 2015.
Oneerlijke concurrentie zorgt voor grote prijsdruk
De prijzen die de aannemers voor hun werk kunnen aanrekenen, scoren nog altijd ondermaats. Deze zijn de jongste tijd volgens 26% van de bouwbedrijven gedaald. 23% verwacht bovendien een verdere verslechtering van de prijzen in de komende maanden. De oneerlijke concurrentie speelt daar een grote rol in. Zo geeft 41% van de bouwbedrijven aan dat deze enkel maar vergroot.Slechts 45% van de bedrijven zegt dat de huidige prijzen winstgevend zijn. 4% werkt verlieslatend, wat catastrofaal is. Ondertussen kampt de bouw nog altijd met een hoog aantal slechte betalers (23% spreekt van een toename) waardoor de winstgevendheid van de bouwbedrijven onder druk staat.