Opvallend is dat het aantal stopzettingen en faillissementen vooral hoog lag in de woningbouw en -renovatie, terwijl de infrastructuurwerken minder sterk werden getroffen. "De activiteit in de woningbouw ging heel sterk achteruit in 2024, terwijl de woningrenovatie slabakte. Nochtans hebben we tegen 2030 375.000 nieuwe woningen nodig en moet ons renovatieritme drie tot vier keer hoger liggen", zegt Niko Demeester, gedelegeerd bestuurder van Embuild.
Om verdere achteruitgang te voorkomen, roept de bouwfederatie de federale onderhandelaars op om de btw op renovatie op 6% te houden en de verlaagde btw van 6% op sloop en heropbouw opnieuw mogelijk te maken voor verkoopprojecten. Deze maatregelen moeten de sector stimuleren en de bouw van duurzame nieuwbouwwoningen op grote schaal ondersteunen.
In 2024 kwamen er in België amper 130 bouw- en installatiebedrijven bij. Een nulgroei met andere woorden, zeker omdat er in de crisisjaren 2022 en 2023 toch nog resp. 4143 en 1925 bouw- en installatiebedrijven bijkwamen. In totaal werden er vorig jaar in de bouwsector 14.309 bedrijven opgestart en 14.179 stopgezet (waaronder 2684 faillissementen), zo blijkt uit cijfers van handelsinformatieleverancier Trends Business Information.
In totaal nam het aantal starters in de bouw en installatie in zijn geheel in 2024 met 6% af, terwijl het aantal stopzettingen met 6% en het aantal faillissementen met 17% toenam.
- De raakste klappen waren er voor de bouw en renovatie van woningen met 9% minder starters, 7% meer stopzettingen en 16% meer faillissementen.
- In de bouw en renovatie van gebouwen waren er 23% minder starters, 1% meer stopzettingen en 4% meer faillissementen.
- In de infrastructuurwerken verminderde het aantal starters met 10%, nam het aantal faillissementen toe met 12%, maar nam het aantal stopzettingen met 1% af.
Dat er vooral in de woningbouw en -renovatie vorig jaar veel bedrijven teloorgingen, is te wijten aan de forse activiteitdaling (min 7,3%) in de nieuwbouw en de activiteitafname in de woningrenovatie (van +2,5% in 2022 naar +0,5% in 2024). De vraag van particulieren om te bouwen en te verbouwen bleef vorig jaar erg laag. Nochtans stabiliseerden de prijzen van bouwmaterialen in 2024, terwijl ook de hypothecaire rente licht terugviel.
Niko Demeester, CEO van Embuild:
"Beleidsondersteuning blijft dus absoluut nodig om een wooncrisis af te wenden en de Europese klimaatdoelstellingen te halen. Door demografische ontwikkelingen, zoals meer monoparentale gezinnen, singles en senioren, moeten er tussen nu en 2030 maar liefst 375.000 woningen gebouwd worden, terwijl ook ons renovatietempo stevig moet opgeschroefd worden richting maal drie tot maal vier (van 144 per dag nu in België naar 471 woningrenovaties per dag). Daarom vragen we de federale onderhandelaars nadrukkelijk om de btw op renovatie niet te verhogen van 6% naar 9%, zoals al op tafel lag, maar ook de 6% btw op sloop en herbouw opnieuw mogelijk te maken voor verkoopprojecten. Het zijn immers de projectontwikkelaars die op grote schaal kunnen zorgen voor de broodnodige nieuwe woningen."
