Gemeenschapsinstelling voor Bijzondere Jeugdzorg De Zande in Beernem i.s.m. Cenergie en Denis Dujardin
De Gemeenschapsinstelling voor Bijzondere Jeugdbijstand ‘De Zande’ staat in voor de opvang en begeleiding van een 40-tal meisjes dat door de jeugdrechter voor een bepaalde periode aan de instelling wordt toevertrouwd. Ze maakt deel uit van een groter geheel, waarvan ook de campus voor jongens in Ruiselede deel uitmaakt. Om nieuwe acute noden op te vangen, zoals een school, sportvoorzieningen en een capaciteitsuitbreiding van de leefgroepen, kocht de instelling een naastliggend perceel en deed ze via het VIPA een beroep op de Vlaamse Bouwmeester om een projectdefinitie uit te schrijven en via de Open Oproep te komen tot een nieuw masterplan voor de site.
Het passiefhuisconcept is een rode draad door de nieuwbouwprojecten van BGJ De Zande. De Vlaamse Overheid had van bij aanvang de ambitie energiezuinig te bouwen en zo een voorbeeldfunctie te vervullen. Dit resulteerde in de eerste Vlaamse passiefschool in 2007, en in de eerste Vlaamse passiefsporthal in 2010. Beide deelprojecten vielen al eerder in de prijzen: de school won in 2007 de energie-award en in 2011 won de passieve sporthal de isolatie-award, beiden uitgereikt tijdens de Awards van de Belgische Architectuur.De andere innovatie bestaat er in de uitdaging aan te gaan twee gebouwen in een van oudsher fysiek gesloten instelling voor jeugddelinquenten publieke en semipublieke functies te geven, om zo ten eerste de maatschappelijke aanvaarding binnen een woonzone te stimuleren; en ten tweede de reïntegratie van de jongeren, die overigens niet weggestopt worden maar met hun problematiek tot die maatschappij behoren, te bevorderen. Dit wordt gesymboliseerd door het ‘rechte pad’ staat symbool voor de weg die iedereen moet afleggen, hetzij kort of lang verblijf, om terug in de samenleving te kunnen functioneren en is de directe visualisatie hiervan op het terrein. Op deze binnenstraat, de jongeren zijn hun ‘echte’ straat immers ontzegd, zijn alle functies geënt.
Triamant Haspengouw Velm
Het vernieuwende van Triamant ligt in de geïntegreerde mix van verschillende woonvormen voor jong en oud, de talrijke comfortdiensten, de sport-, en welzijnsfacliliteiten, de horecadiensten en de zorg- en dienstverlening op maat van de bewoners. Met de bouw van een woonzorgcentrum met 42 woongelegenheden, 49 flats, 8 kamers voor (zorg)toerisme, een breed gamma aan zorg- en dienstverlening en de verschillende gemeenschapsvoorzieningen is fase 1 van Triamant nu afgerond. In een tweede en derde fase zullen daar nog verschillende woonzorgverblijven, flats, activiteitenruimten en gezinswoningen bijkomen. Op termijn zal Triamant aan zo’n 350 mensen een thuis kunnen bieden. Ondertussen wordt hard gewerkt aan een verdere uitrol over Vlaanderen, met een eerstvolgende Triamantsite in het West-Vlaamse Wervik.
De realisatie van Triamant is een voorbeeld waarbij opdrachtgever en architect samen een permanent evoluerend traject afleggen. Triamant geeft vanuit een eigen specifieke visie het thuiswonen voor ouderen een nieuwe invulling en dit vanuit een geïntegreerde benadering van wonen, zorg en welzijn. Het is een nieuw concept waarbij het maximale comfort voor verschillende gebruikers centraal staan. De Baets: ”Deze visie haalt de evidentie van een elk bekend bouwprogramma onderuit. De uitdaging was niet hoe je een bejaardentehuis bouwt, maar hoe je de verschillende vormen van zorg verbindt met autonomie en de beleving van de gewone dagelijkse manier van wonen. En dat alles op een ecologisch verantwoorde manier. In samenwerking met het architectenbureau BURO II & ARCHI+I zijn wij erin geslaagd de verschillende elementen van de visie – sociale interactie, openheid, toegankelijkheid, participatie – te vertalen in een duurzaam ontwerp.”
