De vestigingswet, die in 2019 werd afgeschaft om te voldoen aan de Europese Dienstenrichtlijn, verplichtte aannemers om attesten te overleggen die hun bekwaamheid aantoonden. Sinds het verdwijnen van deze wetgeving is het aantal faillissementen in de Vlaamse bouwsector gestaag toegenomen. Tijdens het debat in het Vlaams Parlement werd duidelijk dat de huidige faillissementsgolf niet enkel te wijten is aan conjuncturele factoren zoals de stijgende rente en een haperende economie.
Volgens Embuild Vlaanderen speelt ook het afschaffen van de vestigingswet hierin een belangrijke rol. De belangenorganisatie wijst op een opvallend verschil tussen Vlaanderen en Wallonië, waar de vestigingswet nog steeds van kracht is. Het aantal faillissementen in Wallonië ligt aanzienlijk lager, terwijl de overlevingsgraad van Vlaamse bouwondernemingen blijft dalen. Dit verschil onderstreept volgens Embuild Vlaanderen de noodzaak om de Vlaamse bouwsector beter te ondersteunen en nieuwe maatregelen te overwegen.
Ook de consument vaart er wel bij
Voor de Orde van Architecten is het zonneklaar dat er een nieuw beleidskader nodig is. Dat moet starters in de bouwsector verplichten om voldoende bedrijfs- en vakkennis op te doen én permanente vorming stimuleren. Die nieuwe regels moeten natuurlijk wel in regel zijn met de Europese Dienstenrichtlijn. Enkel zo kan de huidige trend omgebogen worden, kunnen beginnende ondernemers beter starten én bestaande ondernemers beter evolueren in de snel veranderende bouwsector. Ook de consument vaart er wel bij. Ronny Custermans: "Zowel consumenten als architecten worden meer dan vroeger geconfronteerd met aannemers die de nodige beroeps- en administratieve vaardigheden missen om een bouwproject tot een goed einde te brengen. Bouwers worden misleid en moeten steeds hogere voorschotten betalen."Architecten moeten in het belang van de bouwconsument de aannemer controleren, maar dat is volgens Ronny Custermans een ongelijke strijd. "De architect is tien jaar aansprakelijk en is verplicht verzekerd, terwijl aannemers morgen met de noorderzon kunnen vertrokken zijn. We hebben dus dringend nood aan strengere regels om de cowboys uit de bouwsector te weren én de bouwconsument meer waar voor zijn geld te geven."