De bouw- en installatiesector telt 46 knelpuntberoepen. Dat is meer dan een vijfde van de iets meer dan 200 knelpuntberoepen die de VDAB onlangs heeft in kaart gebracht. De beroepen actief in de bouw- en installatiesector zijn te vinden onder de rubrieken bouw (38 beroepen), maar ook een aantal onder ‘industriële beroepen en ambachten’ (8*). Samen met de installateurs en technici VAC actief in de bouw, loopt het aantal zware knelpuntberoepen in deze sector op tot 21. Dat betekent dat er voor die beroepen zeer weinig werkzoekenden met de nodige vaardigheden beschikbaar zijn. Daarbij gaat het o.a. om werfleider, technicus studiebureau bouw, bekister, stukadoor, dakdekker, diverse installateurs in de bouw, technici VAC wegenwerker en kraanbestuurder.
Instroom jongeren en werkzoekenden
De VCB wijst al langer op het grote belang van werkplekleren om meer jongeren naar de sector te krijgen. Zo is de rol van duaal leren vandaag nog veel te beperkt, maar het aantal duale leerlingen in de bouw stijgt sneller dan gemiddeld in Vlaanderen. Het aantal duale leerlingen in een bouwopleiding steeg van 13 in het schooljaar 2016-2017 tot 281 in het schooljaar 2021-2022. Dit schooljaar is dit aantal nog met circa 27% toegenomen in vergelijking met het vorige schooljaar. Ondanks de problemen die de coronapandemie aan het werkplekleren stelt. Volgend schooljaar verwacht de VCB een verdere stijging. Want bovenop de huidige 25 trajecten komen er dan maar liefst 17 bij. Bovendien werden in 2021 opnieuw meer dan 600 bouwbedrijven voor duale trajecten erkend. Die bedrijven hebben hiervoor intussen ook meer dan 2.400 mentoren aangesteld. Maar volgens de VCB is van groot belang om duaal leren uit te breiden. Vandaag bieden BSO-richtingen en het volwassenonderwijs dit aan, maar dit dient ook ontwikkeld te worden voor TS0-richtingen en het hoger onderwijs. Zo hebben al 4 Vlaamse hogescholen een graduaatsopleiding over werforganisatie. En die opleiding bestaat nu al voor een derde van de lesuren uit werkplekleren.Naast het belang van een aantrekkelijk en modern bouwonderwijs dat de laatste technieken en innovaties aanbiedt, is het door Vlaams minister Crevits aangekondigde actieplan voor de sector cruciaal om meer werkzoekenden naar de bouw te krijgen. Momenteel maakt de Vlaamse regering samen met de sector daar werk van. De VDAB speelt hierin een duidelijke rol om het aantal stages voor werkzoekenden en IBO’s (individuele beroepsopleidingen) bij bouwbedrijven aanzienlijk op te drijven. µ
Bouwbedrijven zijn intussen immers bedreven in interne opleidingen en ‘learning on the job’. Zo steeg het aantal bedrijfsinterne opleidingen bij bouwbedrijven van bijna 83.000 uur in 2018 naar bijna 125.000 uur in 2020. Gemotiveerde mensen krijgen dan ook heel wat kansen in de sector. Daarnaast kan de VDAB nog meer helpen met het aanmoedigen van werkzoekenden uit andere sectoren en met het aantrekken van vakmensen uit de andere gewesten en andere Europese landen te stroomlijnen.