Maatschappelijke evoluties zoals nieuw samengestelde gezinnen, de vergrijzing, de gezinsver-dunning, de betaalbaarheid van woningen die onder druk komt te staan enz. doen de vraag naar nieuwe, alternatieve en betaalbare woonvormen stijgen. De bestaande klassieke woonvormen zullen in de toekomst niet meer volstaan om aan de hedendaagse woonbehoeften tegemoet te komen. Alternatieve manieren van wonen winnen de laatste jaren dan ook aan populariteit. Enkele voorbeelden: samenhuizen waarbij verscheidene personen samen een woning huren, of cohousing waarbij meerdere gezinnen met elkaar samenleven en gebruik maken van gemeenschappelijke voorzieningen.
Deze experimentele woonvormen ondervinden dikwijls moeilijkheden om te starten binnen het bestaande wettelijk kader dat (nog) niet is aangepast aan de nieuwe evoluties en trends. De projecten die weerhouden zijn voor het proefproject, kunnen gedurende 6 jaar afwijken van bepaalde regels en normen van de Vlaamse Wooncode om juist experimenten en innovatie mogelijk te maken. Het is de bedoeling om zo expertise op te bouwen en na te gaan of op basis van de resultaten de regels al dan niet definitief kunnen aangepast worden. Het agentschap Wonen Vlaanderen controleert de uitvoering van de geselecteerde projecten.
Doelgroepen met zorgbehoefte
Van de 6 projecten van De Ideale Woning die deelnemen aan het proefproject, kunnen er 5 samengebracht worden onder de noemer ‘wonen en welzijn’. Het gaat hier om woonvormen voor specifieke doelgroepen met een zorgbehoefte. Zo zal aan de Londenstraat 44 in Antwerpen een groepswoning worden gerealiseerd als alternatieve woonvorm voor senioren. Het project wil een antwoord bieden op de vereenzaming en verarming van alleenstaande ouderen uit de buurt. Na een grondige renovatie zal ook het Montfortanenklooster aan de Holle Weg in Kontich ruimte bieden voor 5 sociale seniorenappartementen en studio’s met een gemeenschappelijke leefruimte en grote keuken. 2 sociale appartementen en een buitenschoolse kinderopvang maken het aanbod hier compleet en zorgen voor diversiteit en levendigheid in het project.Aan de Zoete Dreef in Kalmthout bouwt de Ideale Woning 47 sociale huurwoningen. Hiervan worden 7 studio’s voorbehouden voor personen met een beperking. Zo worden ze opgenomen in het sociale buurtweefsel. Het project komt tot stand in samenwerking met Spectrum. Voor het project Lepelhof in Mortsel zal het huidige gemeenschapscentrum plaats maken voor een inclusief woonproject met 22 appartementen en een nieuwe gemeenschapsruimte. 1 appartement is gereserveerd als groepswoning voor 4 volwassenen met een mentale beperking die samen begeleid zelfstandig zullen wonen. 2 andere appartementen verspreid in het nieuwe complex worden bewoond door personen met een mentale beperking die volledig zelfstandig kunnen wonen.