De wildgroei aan onvergunde veranda's, die jarenlang het plein domineerde, is nu verleden tijd. Hiermee komt er een einde aan jaren van overtredingen die het zicht op de geklasseerde gevels verstoorden.
"De wildgroei van planten op de gevels, de volledige ingenomen voetpaden en de onwetige terrassen op het Luxemburgplein behoren nu tot het verleden. Dankzij een uitstekende samenwerking tussen het gewest en de gemeente Elsene zijn de oude veranda's verdwenen en worden de architecture gevels van het Luxemburgplein opnieuw zichtbaar voor het publiek. We hebben een einde gemaakt aan een inbreuk die te lang had geduurd. De nieuwe zonneluifels, met hun homogene en sobere esthetiek, zelfs retro, illustreren dat het heel goed mogelijk is om erfgoedbelangen en commerciële aantrekkingskracht met elkaar te verzoenen," zegt Ans Persoons, Brussels staatssecretaris voor Stedenbouw en Erfgoed.
"Deze onvergunde veranda's vormden een onaanvaardbare aantasting van het beschermde erfgoed en de harmonie van dit neoklassieke plein, dat een groot toeristisch potentieel heeft. Ze vormden ook een ernstige belemmering voor de mobiliteit, onder meer voor personen met beperkte mobiliteit. Ze moesten absoluut worden verwijderd," verklaart Yves Rouyet, schepen voor Stedenbouw van Elsene.
Constructies in strijd met stedenbouwkundige voorschriften
Jarenlang werden de gevels van het Luxemburgplein echter aan het oog onttrokken door de aanwezigheid van vaste structuren van het type "veranda", waardoor de algemene structuur van de neoklassieke gevels niet tot zijn recht kwam. Deze veranda's strekten zich uit tot aan de bomenrij op 9 meter van de gevels, en voorbij de eerste rij lantaarnpalen. Deze constructies waren niet alleen lelijk en onsamenhangend, maar ook in strijd met de stedenbouwkundige voorschriften, omdat ze het voetgangersverkeer op de trottoirs ernstig belemmerden en de toegang tot de woningen boven de commerciële benedenverdiepingen beperkten.
Het Luxemburgplein baadt nu in een nieuw uitzicht, zonder die onvergunde veranda's. Ter herinnering: het opmerkelijke geheel van neoklassieke huizen op het Luxemburgplein werd op 11 september 1992 door een Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering geklasseerd als monument. Dat omvat zowel de straatgevels als de daken van talrijke gebouwen. Het doel is om dit geheel van goed bewaarde neoklassieke gevels te beschermen.
Het was een van de prioriteiten van de staatssecretaris voor Stedenbouw en Erfgoed om te zorgen voor een meer samenhangende en harmonieuze configuratie van de vaste inrichtingen, zijnde de zonneweringsinstallaties, van de horecazaken op het Luxemburgplein, in samenwerking met de betrokken gemeenten. Na overleg met de gemeente Elsene hebben het Gewest en de gemeente de handen in elkaar geslagen om een einde te maken aan deze situatie en de gevels hun historische pracht terug te geven.
Geslaagde opwaardering in samenwerking met de handelaars
Alle politieke en administratieve actoren kwamen samen met de handelaars en horeca-uitbaters om het plan voor de installatie van een uniforme zonwering uit te leggen en hen te informeren dat de veranda's in overtreding waren en verwijderd moesten worden. Om de winkeliers te steunen, een einde te maken aan deze langdurige overtredingen en snel een kwalitatief resultaat te bereiken, nam de gemeente Elsene het initiatief om één enkele vergunning aan te vragen voor alle handelszaken en over te gaan tot de ontmanteling van alle bestaande installaties."Ik wil graag de inspanningen onderstrepen die de gemeente en het Brussels gewest hebben geleverd om dit project tot een goed einde te brengen, zodat de terrassen op het Luxemburgplein nu gereguleerd zijn. In dit stadium hebben de winkeliers hun deel van het contract uitgevoerd. Het is nu wachten op een herinrichtingsproject dat het plein aantrekkelijker zal maken", stelt Bruno Bogaert van het Handelaarscomité.
De nieuwe terras- en zonweringinstallaties brengen de grandeur van de geklasseerde gevels terug. Ansichtkaarten van het einde van de 19e eeuw illustreren duidelijk de aanwezigheid van luifels op de gevel, die harmonieus aansluiten bij de commerciële functie van de benedenverdiepingen Het idee was om terug te keren naar dit type installatie en het verleden te laten herleven.
