De noodzaak van dit initiatief is groot: vandaag draagt 35% van de Vlaamse woningen nog steeds een E- of F-label. Om tegen 2050 alle woningen naar energielabel A te tillen, zou jaarlijks 3% van het patrimonium gerenoveerd moeten worden. Momenteel blijft dat percentage echter steken rond 1%.
De aankondiging van Mijn VerbouwBegeleiding heeft uiteenlopende reacties uitgelokt in de sector. Bouwunie toont zich kritisch en ziet in de plannen een bedreiging voor aannemers. Embuild Vlaanderen daarentegen reageert positief en ziet kansen voor een efficiëntere samenwerking tussen particulieren en aannemers. Ook het Netwerk Architecten Vlaanderen (NAV) verwelkomt het initiatief, maar pleit voor een meer prominente rol voor architecten. De algemene conclusie? Hoewel het programma belangrijke voordelen biedt, is samenwerking met de sector essentieel om de ambitieuze renovatiedoelstellingen te halen.
Bouwunie: "Een slag in het gezicht voor onze sector"
De Bouwunie is niet te spreken over Mijn VerbouwBegeleiding. Volgens topman Jean-Pierre Waeytens is het initiatief een verkeerd signaal. "Wie beter dan de aannemer zelf weet hoe je een renovatie correct uitvoert? Door te suggereren dat aannemers links moeten worden gelaten, dreigt de overheid mensen richting doe-het-zelven of zwartwerk te sturen. Een mooi nieuwjaarscadeau voor een sector die het al zwaar heeft," aldus Waeytens.Bouwunie stelt dat extra begeleiding weinig zin heeft zonder bijkomende financiële ondersteuning. "De overheid zou beter inzetten op hogere premies in plaats van ze te verlagen, zoals eerder dit jaar gebeurde. Enkel financiële prikkels overtuigen mensen om echt energetisch te renoveren," zegt Waeytens. Hij pleit voor samenwerking tussen de overheid, particulieren en aannemers. "Spoor mensen aan om samen met een aannemer een gefaseerd renovatieplan uit te werken. Dit maakt renovaties haalbaarder, zowel financieel als praktisch."
Daarnaast herinnert Bouwunie eraan dat renovaties van woningen ouder dan tien jaar genieten van een verlaagd btw-tarief van 6% op zowel werkuren als materialen. "Dat is een belangrijke troef die meer gepromoot zou moeten worden," besluit Waeytens.
Embuild Vlaanderen: "Een stap in de goede richting"
Embuild Vlaanderen reageert positief op het initiatief van minister Depraetere. Volgens hen kan onafhankelijke, gratis begeleiding met huisbezoeken mensen overtuigen om sneller te renoveren. Dit helpt hen bovendien om doordachte keuzes te maken en onnodige fouten te vermijden."Particulieren komen vaak met verkeerde vragen bij een aannemer," stelt Embuild. Een voorbeeld: een installateur wordt gevraagd om pv-panelen te plaatsen, maar merkt dat het dak in slechte staat is. Of een warmtepomp kan niet worden geïnstalleerd omdat het afgiftesysteem niet geschikt is. Hierdoor verliest de aannemer kostbare tijd die hij niet kan factureren. Dankzij Mijn VerbouwBegeleiding kunnen dergelijke problemen vroegtijdig worden opgespoord, wat zowel de particulier als de aannemer ten goede komt.
NAV: "Architecten zijn essentieel voor kwaliteitsgarantie"
Het Netwerk Architecten Vlaanderen (NAV) juicht Mijn VerbouwBegeleiding toe, maar pleit voor een grotere rol voor architecten in het programma. "Architecten hebben de expertise om complexe renovaties zoals dakisolatie en andere energetische ingrepen integraal aan te pakken," zegt directeur Steven Lannoo. Daarnaast zorgen zij voor technisch correcte oplossingen en houden ze rekening met wettelijke vereisten en persoonlijke wensen van de eigenaar.NAV benadrukt dat vergunningen vaak nodig zijn bij renovatiewerken, wat de betrokkenheid van een architect onmisbaar maakt. "Het is logisch dat architecten vanaf het begin betrokken worden bij de begeleiding. De overheid moet hen hier ook voor compenseren," aldus Lannoo.
De organisatie roept minister Depraetere op om samen te werken aan een plan waarin architecten een centrale rol krijgen. "Zo verzekeren we een kwalitatieve en efficiënte aanpak die zowel huiseigenaars als het klimaat ten goede komt," besluit Lannoo.
Met Mijn VerbouwBegeleiding zet de Vlaamse overheid een belangrijke stap richting meer energetische renovaties. Hoewel het initiatief verschillend wordt onthaald, zijn alle betrokkenen het erover eens: samenwerking is de sleutel tot succes.
