Het demonteren van de meer dan duizend ruitvormige aluminium dakpanelen van het Aviodome op Schiphol gebeurt uiterst zorgvuldig; elk paneel krijgt straks zijn eigen vertrouwde plaats terug.
Het Aviodome wordt momenteel afgebroken om te zijner tijd op een nog nader te bepalen locatie in de Haarlemmermeer te worden herbouwd.
Een groot deel van de geperforeerde aluminium panelen aan de binnenkant is inmiddels verwijderd. In opdracht van de Levend Evangelie Gemeente is hoofdaannemer Wijnker Van Lint dit jaar begonnen met het afbreken van het aluminium koepelgebouw. De demontage van het 22 meter hoge dak, het transport en de montage voert de staalbouwer uit in samenwerking met Rijndijk Technical Services en Hoogerwaard Gevelbouw, alle behorend tot de RijnDijk Staalgroep.
?Het unieke van dit dak is dat de constructie tevens de gevel is. Dat vereist verschillende disciplines? aldus algemeen directeur ing. W. Wijnker.
De aluminium koepel heeft een gewicht van 60 ton, slechts 10 ton meer dan de benodigde staalconstructie voor de gevel. Het door R. Buckminster Fuller ontworpen gebouw uit 1971 bevindt zich in goede staat. Het aluminium is na meer dan veertig jaar nauwelijks door corrosie aangetast. Het dikste aluminium is 2,3 millimeter en bevindt zich aan de buitenkant. Het dak met een vrije overspanning van 60 meter is geheel geschroefd en gebout. De koepel is opgebouwd uit 1084 staande en liggende ruitvormige panelen die tegen elkaar leunen en zijn bevestigd met circa 9000 zelfborende parkers. Daarop zijn 1770 inwendige afdekstrippen bevestigd. Tussen de 1084 panelen aan binnen- en buitenkant zit gesealed steenwol. De buitenpanelen zijn bevestigd met ruim 9000 lock bolts (borgbouten) vast. Alle onderdelen worden hergebruikt op de schroeven en bouten na. Wijnker: ?Het is een pentagon, vijf identieke segmenten die beneden op betonnen kolommen rusten.? De tot middelhoogte reikende panelen verschillen qua formaat per laag en per vak. ?In totaal zijn er 21 verschillende type panelen, verdeeld over 12 horizontale (staande) lagen en 10 verticale (liggende) lagen.?
Methodiek
De LEG kocht de eerste aluminium koepel van Europa eind vorig jaar voor 250.000 euro om het op een andere locatie in de Haarlemmermeer te hergebruiken. De demontage kostte veel hoofdbrekens, maar ?elk gebouw vertelt uiteindelijk zelf hoe het in elkaar zit? aldus Wijnker. ?We beginnen met de binnenkant waar we van beneden naar boven te werk gaan, in tegenstelling tot de buitenkant waar we van boven naar beneden werken.?
De gekozen afbreekmethode is verreweg de meest logische, volgens Wijnker. ?Het monteren van de buitenkant gebeurt in omgekeerde volgorde, met behulp van een 50 meter hoge mast waaraan een ring wordt bevestigd die door een lier omhoog kan worden geschoven. De koepel wordt dan laagsgewijs van boven naar beneden opgebouwd en uiteindelijk in zijn geheel op de kolommen geplaatst. Een tuiconstructie moet ervoor zorgen dat het gebouw tijdens de opbouw zijn vorm houdt.?
Elk paneel wordt genummerd en op exact dezelfde plaats teruggebracht. ?We hadden niet zo zorgvuldig te werk hoeven gaan, maar nemen het zekere voor het onzekere. Het is de eerste keer dat zo?n koepel wordt gedemonteerd.?
Andere opties zoals het in grotere delen vervoeren waren om financiële of logistieke redenen niet handig. ?Het demonteren per ring werd te duur. Daarbij komt dat je hier op Schiphol werkt. Bovendien zijn alle onderdelen nu met de hand te tillen. Dit is uiteindelijk de meest efficiënte manier.?
Opslaan
Het feitelijke werk was volgens Wijnker niet het lastigste, meer de prijsvorming. ?Het is moeilijk inschatten hoeveel tijd je kwijt bent met het verwijderen en losschroeven van de onderdelen. Sommige schroeven zijn al bij het monteren dolgedraaid waardoor je moet hakken of zagen. Bij de montage zijn wel duizenden lock bolts gebruikt die je allemaal moet verwijderen.?
Wijnker Van Lint verwacht voor 1 april klaar te zijn met de demontage.
Waar het 2800 vierkante meter grote koepelgebouw in de Haarlemmermeer ?neerstrijkt? is nog niet bekend. ?In eerste instantie zullen we het Aviodome opslaan? aldus M. Piet, woordvoerder LEG. ?We gaan het gebouw als kerk gebruiken en zullen het inpassen in onze nieuwbouwplannen.? De gemeente onderzoekt momenteel zeven locaties. De studie bevindt zich in een afrondende fase.
