In de toekomst zullen bijgevolg duizenden huishoudens per jaar sneller een eigen energie-efficiënte woning kunnen verwerven. Daarnaast is de maatregel hoognodig om de woningbouw in Vlaanderen uit het slop te trekken. Niet alleen zijn de hypothecaire kredieten voor de bouw van een woning met bijna 42% afgenomen, ook de vergunningsaanvragen voor nieuwbouw verminderen sterk. Dat geeft aan dat er in de nabije toekomst minder bouwactiviteit zal zijn.
Nieuwbouw krijgt rake klappen
Het bilan voor 2023 is negatief. De vergunningsaanvragen in Vlaanderen voor nieuwbouw zijn fors teruggelopen*: respectievelijk 16% en 23% minder dan in 2022 en 2021. Er werden 49.020 vergunningen voor nieuwbouw aangevraagd, terwijl dat er 58.519 waren in 2022 en 64.026 in 2021. Het aantal aanvragen daalt steeds verder. De huidige evolutie van de vergunningsaanvragen is dan ook onrustwekkend. Dit vormt een goede indicator voor de toekomstige (dalende) activiteit in woningbouw.Het pessimisme bij aannemers in Vlaanderen neemt dan ook toe. Uit een recente Embuild-enquête blijkt dat 60% van de Vlaamse aannemers het aantal aanvragen van kandidaat-bouwers ziet terugvallen.
Kredietverlening voor nieuwbouw daalt het sterkst
BVK heeft onlangs gemeld dat in 2023 het aantal hypothecaire woonkredieten in ons land is afgenomen met bijna 30 % ten opzichte van 2022 en 41 % minder dan in 2021.Volgens BVK zijn de leningen voor de bouw een woning het sterkst afgenomen. Het gaat om een daling van bijna 42%. De kredieten voor renovatie zijn met 34% afgenomen. Voor de aankoop van een woning gaat het om 24%. Voor de combinatie aankoop en verbouwing gaat het om een daling van 16,5%.
De Vlaamse Woonwaarborg
De Vlaamse regering beperkt de Woonwaarborg tot eerste kopers die nog nooit eerder een eigen woning kochten. Voorts zal de termijn van de waarborg tot de eerste vijf jaar van de looptijd van de lening beperkt worden. De banken zullen aangeven voor welke kredieten ze de Vlaamse Woonwaarborg aanvragen via een halfjaarlijks een rapportage. In ruil voor de waarborg betalen de banken een premie aan Vlaanderen. Met die premie wordt de verwachte kost van het waarborgsysteem gedekt. Wel steltEmbuild Vlaanderen vragen bij het limiteren van de aankoopwaarde tot 434.830 euro, aangezien het vandaag niet evident is onder dit bedrag te blijven voor een energie-efficiënte nieuwbouw als gevolg van de uiteenlopende lokale grondprijzen.