Tijdens de eerste 11 maanden van 2018 werden er in ons land een kwart meer bouwvergunningen toegekend (25,7% meer om exact te zijn). Uit de cijfers van Statbel blijkt verder dat deze toename zich enkel in Vlaanderen voordoet (+40,6%). In Wallonië daalde het aantal bouwvergunningen tijdens de eerste 11 maanden van 2018 met 7,8%. In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest was die afname met 23,2% nog groter.
De stijging van het aantal bouwvergunningen in ons land is dus uitsluitend toe te schrijven aan Vlaanderen. Die opmerkelijke evolutie kan worden verklaard door twee specifieke factoren. Enerzijds speelt het nieuw statistisch systeem mee dat sinds 2018 in Vlaanderen wordt gehanteerd voor het registeren van het aantal bouwvergunningen en dat veel completer is.
Daarnaast speelt ook het zogenaamde ‘EPB 2018-effect’ mee. De energie-eis werd in Vlaanderen op 1 januari 2018 verstrengd van E50 naar E40. Tegelijk werd vanaf begin 2018 de bouwschileis S van kracht. Net als in 2013 en in 2015 hebben de Vlamingen zich gehaast om hun bouwaanvraag voor het einde van het jaar in te dienen om ervoor te zorgen dat hun aanvraag niet hoefde te voldoen aan de nieuwe eisen die vanaf januari van het daaropvolgend jaar (2014, 2016 en dus ook 2018) van kracht zijn geworden. De tijd die nodig is voor de behandeling van deze aanvragen verklaart een aanzienlijke tijdelijke toename van het aantal nieuwe woningen in Vlaanderen dat in de eerste 11 maanden van 2018 is vergund. In 2014 en 2016 was er ook zo’n toename, zoals blijkt uit de grafiek in bijlage.
De impact van het ‘EPB 2018-effect’ wordt nog versterkt doordat meer en meer bouwprofessionals de bouwvergunning aanvragen in plaats van particulieren. In 2000 werd slechts 46% van de bouwvergunningen aangevraagd door professionals, in 2017 was dit al 66%.