Slimme energiesystemen maken het mogelijk om de vraag naar en het aanbod van energie op elkaar af te stemmen. Dit wordt steeds belangrijker vanwege de energietransitie waarbij het aandeel van wind- en zonne-energie in het energieaanbod toeneemt. De toename van duurzame energie uit wind en zon leidt tot een steeds groter fluctuerend aanbod aan elektriciteit. Dit aanbod is immers afhankelijk van het weer en daarmee slechter voorspelbaar. Slimme energiesystemen regelen deze verschillen weg doordat ze vraag en aanbod van energie continu op elkaar afstemmen. Dit wordt flexibiliteit genoemd.
PowerMatching City
Om antwoorden te krijgen over de energietransitie uit de praktijk is in 2009 PowerMatching City in Hoogkerk, Groningen, opgezet. In de tweede fase van deze praktijkproef die in 2011 is gestart, ondervonden de bewoners van 40 huishoudens het leven in een wijk met een duurzame energievoorziening. De bewoners beschikten over zonnepanelen, micro warmtekrachtcentrales en warmtepompen waarbij met behulp van zonkracht, gas en aardwarmte eigen elektriciteit werd opgewekt en water verwarmd. Daarnaast werd door de inzet van slimme software elektriciteit gedeeld met de buren of werden huishoudelijke apparaten aangezet op momenten dat energie vanuit het lokale netwerk optimaal voorradig was. De resultaten van de tweede fase worden vandaag gepresenteerd op het eindsymposium in Groningen.Uitkomsten praktijkproef
In PowerMatching City is aangetoond dat slimme energiesystemen technisch haalbaar zijn en dat flexibiliteit van economische waarde is voor onze samenleving. De opbrengsten in de consumentenmarkt kunnen oplopen tot drie-en-een-half miljard euro. Deze baten bestaan enerzijds uit het vermijden van investeringen voor nieuwbouw en onderhoud van energienetten door netbeheerders. Anderzijds kunnen energieleveranciers het gebruik van energie door klanten beter sturen, waardoor energie gunstiger kan worden ingekocht op groothandelsmarkten. Ook kunnen energieleveranciers decentraal opgewekte energie gebruiken om op lokaal niveau vraag en aanbod te matchen en zodoende kosten kunnen vermijden.In het onderzoek zijn samen met bewoners twee energiediensten ontwikkeld die flexibiliteit mogelijk maken: 'Slim kosten besparen' stelde de bewoners in staat om de kosten voor hun energieconsumptie en energieopwekking zo laag mogelijk houden. 'Samen aangenaam duurzaam' voorzag in de behoefte van bewoners om als buurt zo duurzaam mogelijk te leven. PowerMatcher, de slimme software, speelde daarin een sleutelrol en stemde vraag en aanbod van (duurzame) energie op elkaar af op basis van informatie die aanbieders en consumenten leverden. Opvallend element daarbij was dat er in de praktijkproef veel meer flexibiliteit aanwezig bleek te zijn dan op grond van eerdere studies was verwacht en dat vraag en aanbod van energie veel beter in balans konden worden gebracht.
