Transacties nemen toe, maar nog beperkt door gebrek aan nieuwbouw
Het aantal transacties is nog steeds laag. Er staan weinig bestaande woningen te koop en het aanbod van nieuwbouwwoningen is, ondanks de recente toename, nog altijd beperkt. Hierdoor stokt de doorstroming op de huizenmarkt. Het aantal transacties van starters is wel stabiel, aangezien zij een duwtje in de rug krijgen door de verruiming van de startersvrijstelling. Zo hoeven starters geen overdrachtsbelasting te betalen bij aanschaf van een woning tot 510.000 euro; in 2023 was dit 440.000 euro. Starters hebben daarnaast minder last van beleggers die huizen opkopen om te verhuren. Nu zij huurwoningen van de hand doen, verschuiven deze naar het koopsegment en dat biedt kansen voor starters. Een andere stimulans is de dalende hypotheekrente. De Europese Centrale Bank gaat de rente naar verwachting vanaf juni geleidelijk verlagen naar 2,75 procent aan het einde van dit jaar en naar 1,5 procent eind 2025. Hierdoor kan de hypotheekrente verder dalen, wat de betaalbaarheid van woningen verbetert. Starters moeten wel alert te zijn op de woningkwaliteit, benadrukt ABN AMRO. Zo neemt de interesse voor huizen met een lager energielabel toe door lagere energieprijzen en de krapte op de huizenmarkt.Klimaatverandering kan tot prijsschokken leiden
Hoewel de dalende hypotheekrente in combinatie met gestegen inkomens een positief effect heeft op het maximum te lenen bedrag, is de krapte op de huizenmarkt onverminderd groot, aldus ABN AMRO. "De woningbouw in Nederland blijft achter bij de overheidsambitie om in de komende tien jaar één miljoen huizen te bouwen. In 2023 zijn 73.000 woningen gebouwd, terwijl jaarlijks minstens 115.000 nieuwe huizen nodig zijn om deze ambitie te realiseren. Het is daarom belangrijk om de bestaande woningvoorraad efficiënter te benutten en meer woningen te bouwen. Mogelijk kan de nieuwe Woonwet, als deze door de Tweede Kamer wordt aangenomen, de woningbouw stimuleren. Deze wet zorgt ervoor dat het Rijk de regie in handen neemt en vaststelt hoeveel woningen gebouwd worden, waar deze komen en voor wie gebouwd gaat worden", zegt Philip Bokeloh, econoom Woningmarkt van ABN AMRO.Voor veel mensen met een hypotheek zal het de komende jaren lastiger worden om de fiscale regelgeving rondom de eigen woning na te leven en voor de belastingdienst om daarop te controleren. Fiscale aanpassingen zijn daarom geboden. "Uitstel van hervormingen kan de kans op huizenprijsschokken vergroten. Dat risico speelt ook bij klimaatverandering. Huizenbezitters zijn slecht op de hoogte over klimaatrisico's en van maatregelen om de schade hiervan te beperken. De komst van een verduurzamingsplicht bij woningaankopen en de introductie van een uniform klimaatlabel kunnen helpen om kopers hiervan bewust te maken en te zorgen dat deze risico's beter in de woningwaarde worden verwerkt", aldus Bokeloh.
Het hele rapport is hier te downloaden.