Nood aan een decreet over laadpalen in mede-eigendommen maken

Met de opkomst van elektrische voertuigen staan mede-eigendommen voor nieuwe uitdagingen. Daarom is er dringend behoefte aan een decreet in Vlaanderen dat specifiek gericht is op laadpalen in deze gemeenschappelijke eigendommen. Terwijl Brussel al beschikt over een dergelijk wettelijk kader, vraagt Syncura, een toonaangevende syndicus in Vlaanderen en Brussel, dat Vlaanderen snel volgt en een passend decreet uitwerkt.

De huidige regelgeving bepaalt wanneer laadpalen voor elektrische voertuigen verplicht zijn bij nieuwbouw of ingrijpende renovaties, ook in mede-eigendommen. Echter, syndici pleiten voor een wettelijk kader dat niet alleen aangeeft wanneer, maar ook hoe deze laadpalen moeten worden geïnstalleerd en welke technische voorschriften daarbij gevolgd moeten worden.

Sinds 3 november 2022 heeft het Brussels Hoofdstedelijk Gewest een decreet met duidelijke instructies over laadpalen voor elektrische wagens in mede-eigendommen. Olivier De Schrijver, CEO van Syncura: 'Vlaanderen hinkt achterop. Er zijn onduidelijke technische richtlijnen en brandveiligheidsinstructies, die voor interpretatie vatbaar zijn. Daarom willen we als syndicus duidelijke richtlijnen in de vorm van een decreet. Op die manier wordt er voor syndici een werkbaar kader gecreëerd rond laadpalen in mede-eigendommen. Op vandaag ontbreekt bij de beleidsmakers nog al te vaak een "appartementsreflex" wat uiteraard de zaken niet vooruit helpt, wetende dat ongeveer één derde van de bevolking in een appartement woont….'

Nood aan een wettelijk kader met technische richtlijnen voor laadpalen

Aangezien er slechts beperkte technische richtlijnen en brandveiligheidsinstructies bestaan over de installatie van laadpalen in mede-eigendommen in Vlaanderen, hebben de bewoners ervan tot nu toe vaak hun eigen ding gedaan. Dat is niet zonder gevaar.

De regelgeving vanuit de Vlaamse overheid beperkt zich momenteel tot verplichtingen bij het plaatsen van laadpunten en laadpalen bij gebouwen die bestemd zijn voor zowel bewoning als niet-bewoning:

Overzicht van de verplichtingen voor laadpunten bij parkeerterreinen


De richtlijnen die op dit moment van kracht zijn in Vlaanderen, zijn technische richtlijnen en het aangepast Algemeen Reglement op de Elektrische Installaties (AREI). Het AREI probeert inzicht te krijgen in de adviezen van de brandweerinstanties, op basis van good practices van FireForum. Deze specificeren dat er een risicoanalyse uitgevoerd moet worden; dat er een noodstop voorzien moet worden aan elke inrit van het garagecomplex en dat de RWA-installatie (Rook- en WarmteAfvoer) geoptimaliseerd dient te worden. Concreet moeten alle installaties sinds 1/11/2022 – inclusief alle installaties die sinds die datum aangepast werden – voldoen aan deze regels.

'Dit is niet voldoende', aldus De Schrijver. 'Het is dringend tijd dat beslissingsnemers ook voor Vlaanderen een decreet uitwerken waarmee we onmiddellijk aan de slag kunnen. Alleen zo kunnen onze syndici de installatie van laadpalen in mede-eigendommen in goede banen leiden.'

Zes concrete noden van syndici

1. Duidelijke en coherente richtlijnen op vlak van brandveiligheid. Een mede-eigendom moet alvorens een laadpaleninfrastructuur te plaatsen, verplicht advies inwinnen van de brandweer. Dat advies kan verschillen van de ene regio tegenover de andere. Er zijn bijvoorbeeld brandweerkorpsen die weigeren een positief advies te geven voor gebouwen met een autolift. In andere regio's erkent men dan weer dat er gebouwen zijn die niet anders kunnen dan met een autolift werken en geeft men een positief advies. Er is nood aan een apart koninklijk besluit. Dat moet leiden tot een uniforme beoordeling vanuit de diverse brandweerzones.
   
   
2. Duidelijke richtlijnen van de netbeheerders voor elk collectief initiatief of bijvoorbeeld over (minimaal) de verplichting om voldoende capaciteit te voorzien voor het volledige gebouw. De netbeheerders, in samenspraak met de overheid, kunnen een uniform proces vooropstellen om leidingen/stroom te voorzien naar het gebouw of parkeercomplex, zodat men telkens dezelfde aansluiting voorziet voor alle mede-eigendommen. Deze richtlijnen stellen idealiter een beslissing op gebouwniveau voorop, waarbij men het plaatsen van individuele laadpalen verhindert, en load balancing bevordert (dit wil zeggen dat de laadpalen zich samen aanpassen aan de beschikbare stroomcapaciteit binnen de mede-eigendom). Tot slot biedt een beslissing op gebouwniveau ook ruimte voor de risicoanalyse die het AREI vooropstelt. In het kader van de continuïteit van de stroomvoorziening verplicht netbeheerder Fluvius sinds juni 2024 al om elke private laadpaal (met een vermogen van 5 kVA of meer) aangesloten op het laagspanningsnet aan te melden.
   
   
3. Inzage voor bewoners en syndici in de beschikbare netcapaciteit voor laadpalen binnen het gebouw. Op die manier weten syndici ook of er overbelasting is, hoeveel het net aankan op vlak van elektrisch opladen en of de capaciteit versterkt moet worden.
   
   
4. Werken door de netbeheerder (vóór de gemeenschappelijke energieteller) als de capaciteit van het net niet voldoet: bekijken wat de mogelijkheden zijn voor de netbeheerder om deze werken vlot uit te voeren en wat de impact is voor verenigingen van mede-eigenaars. Zij zullen verantwoordelijk zijn voor het net vanaf de teller en zullen dus de kosten moeten dragen.
   
   
5. Belastingvermindering op investeringen in collectieve laadinfrastructuur voor verhuurders. Wie een laadpaal thuis installeert krijgt hiervoor tot eind augustus 2024 een belastingsvermindering. Dit geldt ook voor de bijdrage van een mede-eigenaar aan een collectieve laadinstallatie (wanneer hij zelf woont in het gebouw en gebruik maakt van de laadinstallatie). Syncura vraagt een nieuwe belastingsvermindering, gericht op investeringen in een collectieve laadinfrastructuur in mede-eigendommen, en dan voor alle mede-eigenaars. Deze moet collectieve investeringen in laadpalen makkelijker maken, ook voor eigenaars die vandaag nog geen elektrische wagen hebben, of die hun mede-eigendom verhuren.
   
   
6. Collectieve plaatsing boven individuele plaatsing van laadpalen: het gebeurt vaak dat de werkgever tussenkomt in de plaatsing van een laadpaal bij de werknemer thuis, waardoor er in geval van een mede-eigendom één individuele laadpaal komt, eerder dan een collectieve infrastructuur met onderlinge load balancing. Het is volgens Syncura beter voor een mede-eigendom dat één leverancier alle laadpalen in een mede-eigendom installeert.

De Schrijver concludeert: 'Steeds meer mensen maken de overstap naar een elektrische wagen, zowel particulieren als ondernemingen omwille van de wetswijzigingen en verplichtingen. De vraag naar meer duidelijkheid over laadpalen in mede-eigendommen zal dus alleen maar groter worden. We roepen de Vlaamse overheid dan ook op om onze oproep ter harte te nemen en effectief een decreet uit te werken om alle vormen van misvatting te voorkomen. Enkel zo zullen we als syndici onze rol binnen het laadpalenverhaal helemaal correct kunnen invullen.'