Renovaties niet herleiden tot enkel energie

Sommige Energiehuizen bieden vandaag al renovatieadvies en energiescans aan, maar vanaf 2019 behoort het tot hun basistakenpakket. NAV, de sectorfederatie van architecten, juicht toe dat de bouwheer gestimuleerd wordt om energiezuinig te renoveren, maar benadrukt dat een energiescan slechts één onderdeel is van een renovatiestrategie. “Een goede renovatie mag niet alleen op het energiezuiniger maken van een woning gericht zijn. Bouwheren willen in ruil voor hun centen ook maximaal comfort en slim ruimtegebruik krijgen. Enkel een masterplan van een professional houdt op een geïntegreerde manier rekening met alle aspecten. Bouwheren een gepersonaliseerd en individueel advies voorspiegelen dat dan nog gratis is of voor bodemprijzen, is hen een rad voor de ogen draaien. Een gepersonaliseerd renovatie-advies kan niet gemaakt worden vanuit een éénzijdig energetisch standpunt vanop een kantoor, en is enkel mogelijk na een gedegen studie ter plaatse. Het is dan ook beter meteen een professioneel advies in te winnen dat een totaalaanpak inhoudt, een correcte budgettering van je project bevat en je ook waarschuwt voor de consequenties van je energetische ingrepen. Dit betaalt zich aan het einde van de rit sowieso terug”, zegt NAV-voorzitter Kati Lamens.

De Energiehuizen, waarvan de hervorming nu door de Vlaamse regering is goedgekeurd, zijn niet het eerste gesubsidieerde initiatief dat op het terrein van architecten komt. Een aantal instanties biedt al een tijdje (bijna) gratis advies aan, zoals een renovatieplan maken met timing, meetstaten opstellen, kostenramingen maken, energiebesparingen berekenen, de werken begeleiden...

Goedkoop of zelfs gratis, maar met addertjes onder het gras

Nochtans ziet in 2019 het EPC+ het levenslicht. Dit zal verplicht zijn en zal al een dergelijk advies bevatten. NAV wijst erop dat, hoewel alle initiatieven dezelfde doelstelling hebben, het stilaan verwarrend wordt voor de particulier. Bovendien ligt de theoretische kostprijsberekening bij adviezen die aan een bodemprijs worden verstrekt, veraf van de reële investeringen die de ingrepen zullen vereisen. Daarnaast waarschuwen we ook voor het gebrek aan garanties van deze adviseurs bij eventuele schadegevallen.

Controle bouwfysische staat van de woning noodzakelijk

NAV ondersteunt de doelstelling van de Vlaamse Overheid om bouwheren meer en sneller te doen renoveren. Dit geldt niet alleen voor het energetische aspect. Elke (toekomstige) eigenaar heeft daarom zo vroeg mogelijk in een project nood aan een helder advies dat duidelijk de ambities en de te nemen stappen vastlegt om zijn einddoel, desnoods gefaseerd, te kunnen bereiken. Dit behelst ook een controle van de bouwfysische staat van de woning. Zo heeft het bijvoorbeeld geen zin om bouwvallige wanden aan de buitenzijde van isolatie en een nieuwe gevelafwerking te voorzien of om een extra belasting op een bestaande dakconstructie te leggen als de stabiliteit ervan al twijfelachtig is ….Een architect kan dit beoordelen en neemt daarnaast nog veel meer factoren in rekening: de ligging en oriëntatie, het comfort van de bewoners, het hergebruik van ruimte op lange termijn, slimme ruimtelijke ordening, toegankelijkheid, een rationele planning van de ingrepen, een optimale balans tussen de doeltreffendheid en de kostprijs van de werkzaamheden… Enkel een ‘masterplan’ houdt op een geïntegreerde manier rekening met al deze aspecten.

NAV wijst bouwheren dan ook graag de weg naar de reeds aanwezige, onafhankelijke en bekwame adviseurs op de bouwmarkt. Architecten zijn wél voor 10 jaar verzekerd voor adviezen, waardoor de consument de zekerheid heeft dat hij niet in de kou blijft staan als het fout loopt. Dat in tegenstelling tot de – op het eerste zicht althans – goedkopere adviseurs. Daarnaast verplicht de wet architecten om te controleren of de werken ook goed zijn uitgevoerd.
Overigens kan je bij een architect net zo goed enkel maar voor een advies langsgaan, net zoals dat bij bv. een huisarts mogelijk is. Het renovatie-advies van een architect zelf kan daarbij zo beknopt of uitgebreid zijn als de bouwheer of koper zelf wenst. Of het nu gaat om een kort advies over een aan te kopen pand, of een doorgedreven projectbegeleiding van A tot Z.