Septemberverklaring: nieuwbouw dreigt in de vergeethoek te verzeilen

In een eerste reactie onderlijnt Embuild Vlaanderen dat de Septemberverklaring van Vlaams minister-president Jan Jambon belangrijke incentives bevat voor de bouwsector. In uitdagende budgettaire omstandigheden, kondigt de Vlaamse regering aan in 2024 te investeren in de bouw met focus op o.a. energierenovaties, wegen- en waterwerken, sociale woningen en studentenhuisvesting. Wel plaatst de bouwfederatie een belangrijke kanttekening bij het gebrek aan maatregelen om nieuwbouw te ondersteunen. Die activiteiten dreigen verder af te kalven.

Renovatiesteun

Ook volgend jaar blijft de Vlaamse regering de energierenovaties ondersteunen. Sinds de lancering van het unieke loket ‘MijnVerbouwpremie.be’ zitten de aanvragen van huishoudens in de lift. Daarom verhoogt de regering de beschikbare middelen voor renovatiesteun in 2024 tot om en bij de 340 miljoen euro. Volgens de bouwfederatie doen huishoudens er goed aan niet te wachten met de aankoop van een woning. De renovatieverplichting binnen de vijf jaar wordt immers ondersteund door een breed gamma aan premies die inkomensgerelateerd zijn. Maar het wegvallen van de premie voor pv-panelen is dan weer een aderlating voor de sector. Asbestverwijdering kan wel nog rekenen op ondersteuning in combinatie met pv-panelen of isoleren. Ook wordt de sloop- en heropbouwpremie structureel verlengd. Dat is een goede zaak, maar het is vooral wachten op de federale beslissing om het verlaagd btw-tarief volgend jaar niet opnieuw te verhogen. Dat is cruciaal om vervangende nieuwbouw te stimuleren.

“Niettegenstaande energierenovaties een speerpunt vormen voor de Vlaamse regering, dreigen de nieuwbouwactiviteiten steeds verder te verminderen. Op dat vlak kan deze septemberverklaring het vertrouwen bij aannemers niet herstellen. Nochtans worden bij nieuwbouw de hoogste standaarden gehanteerd rond energie-efficiëntie en leidt dit ook tot hogere dichtheden. We blijven daarom benadrukken dat er werk moet gemaakt worden van het opheffen van drempels zoals de aanzienlijke eigen inbreng die banken van kandidaat-bouwers vragen. Daarin kan de overheid tussenkomen. Daarnaast is de federale verlenging van de verlaagde btw op sloop en heropbouw cruciaal. Maar die beslissing blijft voorlopig uit”, zegt Marc Dillen van Embuild Vlaanderen.

Versterkte jobbonus gaat niet ver genoeg voor de bouw

De versterking van de jobbonus is een goede maatregel, maar de stapsgewijze verhoging van het plafond is opnieuw ontoereikend voor de bouw, die de op een na hoogste lonen biedt aan arbeiders in ons land. Met de voorziene indexaties zullen de bouwarbeiders al snel boven het nieuwe plafond van 3.000 euro uitkomen. En bijgevolg net niet kunnen rekenen op de nieuwe jobbonus. Daarom dringt Embuild Vlaanderen erop aan het plafond van de nieuwe jobbonus sneller te indexeren. Dat kan heel wat bouwarbeiders wel toegang bieden tot deze steunmaatregel.

Overheidsinvesteringen in infrastructuur, huisvesting en klimaatadaptatie

Voorts voorziet de Vlaamse regering bijkomende overheidsmiddelen in o.a. wegenwerken, waterinfrastructuur en sociale woningbouw inclusief 3000 studentenkoten voor financieel kwetsbare studenten. Dat is positief aangezien op al die terreinen de noden hoog zijn. Denk in het bijzonder aan de Blue Deal en klimaatadaptatie. Hoewel er tijdens deze legislatuur een tand werd bijgestoken in wegen- en waterwerken, blijft een inhaalbeweging nodig om de historische onderhoudsachterstand goed te maken en nieuwe (klimaat)noden in te vullen. Daarnaast spreekt de lange wachtlijst voor een sociale woning boekdelen en dient er ingezet te worden op samenwerking met de private sector om de woningnood bij kwetsbare huishoudens in te vullen.