Het slechte economische klimaat heeft ook de markt voor commercieel vastgoed in zijn greep gekregen. Het groeiende aanbod van bedrijfsruimten zet de prijzen en de nieuwbouwplannen onder druk.
Het aanbod van kantoorruimte steeg in het eerste halfjaar van 2003 met 7,9 procent. Ten opzichte van een jaar geleden is de groei zelfs 24 procent. De markt voor winkelpanden houdt zich daarentegen relatief goed.
Dat blijkt uit halfjaarcijfers van de makelaarskoepel NVM. Deze stelt vast dat, ondanks de economische ellende, het aantal NVM-transacties in de kantorenmarkt in de eerste zes maanden toch met 4,7 procent is gestegen.
Maar de leegstand is sterk opgelopen en heeft volgens de organisatie het hoogtepunt nog niet bereikt. Centrumlocaties, plaatsen langs uitvalswegen en bij voorstadhaltes staan het meest onder druk. De NVM schat de leegstand op deze locaties op 8,5 tot 10,5 procent.
Stationslocaties doen het nog het beste. De toenemende leegstand van kantoren heeft zijn uitwerking op de huurprijzen niet gemist. De tophuren zullen tot eind volgend jaar dalen, denkt de NVM.
De gebruikte kantorenvoorraad is vorig jaar vooral nog gegroeid door niet-commerciële instellingen, op afstand gevolgd door de financiële en zakelijke dienstverlening.
De markt voor winkelpanden hield zich in de eerste zes maanden redelijk. De huurprijs bleef stabiel. Winkelruimte kost gemiddeld 153 euro per vierkante meter. Maar er zijn erg dure locaties, met veel hogere prijzen.
De Amsterdamse Kalverstraat blijft de kopgroep aanvoeren, gevolgd door de Spuistraat in Den Haag en de Lange Elisabethstraat en Oude Gracht in Utrecht (1300 euro). Tot eind 2004 verwacht NVM een stabilisatie van de tophuren.
De groei van de winkelvoorraad kwam in 2002 jaar vooral voor rekening van de niet-voedingsmiddelenhandel, bouwmarkten en tuincentra. Warenhuizen groeiden nauwelijks. Naar verwachting vragen de komende jaren vooral supermarkten en prijsbrekers om meer ruimte. Het winkelaanbod van de NVM-bedrijfsmakelaars heeft zich de afgelopen jaren gestabiliseerd tussen de 900.000 en 1 miljoen vierkante meter.
- Bouw & Wonen Partners:
