Voor het vijfde kwartaal op rij laten de Britse architecten in Q2 2013 stijgende in plaats van dalende orderportefeuille zien. Duitsland blijft erg stabiel. Stabilisatie valt ook te zien in Spanje, maar wel op een erg laag niveau. Italië maakt duidelijk de zwaarste tijden door sinds de start van Arch-Vision in 2009. Frankrijk en Nederland vertonen min of meer dezelfde indicatoren, maar laten nog geen veelbelovende cijfers zien. Dit zijn enkele van de conclusies van het Q2 2013 rapport van de European Architectural Barometer, een elk kwartaal terugkerend onderzoek onder 1.600 architecten in Europa.
In Q2 2013 bleef de Britse markt doorgroeien. Er was een sterke verbetering van de orderportefeuille- en omzetontwikkeling. Dit is het beste kartaal voor de UK sinds de start van het Arch-Vision project in Q1 2009. In totaal zag 45% van de architecten hun orderportefeuille groeien. Een vergelijkbaar beeld met Q1 2011, toen de Britse architecten, na een erg slecht vierde kwartaal in 2010 voor korte tijd verbetering rapporteerden. Toen was de verbetering slechts tijdelijk, terwijl er nu al vijf kwartalen achter elkaar positieve ontwikkelingen worden ondervonden door de Britten. Samen met de orderportefeuille is ook de omzet verbeterd (voor 46% van de architecten). Waarschijnlijk spelen slechte ervaringen uit het verleden, toen er ook perioden van groei waren, een rol bij het stijgende aandeel architecten die een lege orderportefeuille verwachten binnen twaalf maanden. Dit percentage stijgt van 16% in Q1 naar 27% in Q2 2013. Arch-Vision voorspelt een stijging van de Britse markt met 2% in 2013, en met of 1% in 2014 en 2015.
Zowel de Duitse orderportefeuille- als de omzetontwikkeling waren wederom positief. De Rolling Orderportefeuille Barometer steeg met 15 punten en de the Rolling Omzet Barometer met 7 punten. Net als het vorige kwartaal verwacht slechts 3% van de Duitse architecten binnen twaalf maanden zonder opdrachten te zitten. Dit percentage is nooit lager geweest. Voor 2013 (+1%), 2014 (+2%) en 2015 (+3%) verwacht Arch-Vision een verdere groei van de Duitse bouwmarkt.
De resultaten van de eerste metingen in onder Belgische architecten tonen aan dat België het derde land, achter Duitsland en de UK, is met positieve ontwikkelingen. Het land werd Q4 2011 toegevoegd aan het Arch-Vision project. De kwartaal-op-kwartaal orderportefeuille- en omzetontwikkelingen laten zwarte cijfers zien en het aandeel architecten met een stabiele orderportefeuille en omzet is gestegen. Slechts 6% van de architecten vreest een lege orderportefeuille binnen twaalf maanden. Alleen de Duitsers zijn meer zelfverzekerd.
Nieuwe dalingen in de orderportefeuille- en omzetontwikkeling tonen aan dat de Franse situatie nog verder is verslechterd. De Rolling Orderportefeuille en Omzet Barometer laten een double dip scenario zien. De kwartaal-op-kwartaal indicatoren, maken duidelijk dat er in vergelijking met Q1 2013 maar een klein deel van de architecten verbetering zag in hun orderportefeuille en omzet (15% van hen zag een verbetering van in de omzet of orderportefeuille). De fluctuaties van de Franse resultaten maken het moeilijk om te voorspellen of dit het begin is van positieve ontwikkelingen of slechts een tijdelijke situatie. Desalniettemin heerst een gevoel van groeiend optimisme onder de Franse architecten. In Q2 2013 verwacht 14% een lege orderportefeuille tegenover 22% in Q1. Arch-Vision voorspelt dat de Franse markt niet zal groeien of krimpen in 2013 (0%), maar wel in 2014 (1%) en 2015 (2%) zal groeien.
Hoewel de Spaanse resultaten zich leken te stabiliseren over de laatste twee kwartalen, toont Q2 2013 geen echte tekenen van herstel als het gaat om de ontwikkeling van de orderportefeuille. Wederom zag slechts 14% van de Spaanse architecten hun orderportefeuille verbeteren in de laatste drie maanden en geeft 41 aan dat hun orderportefeuille nog verder is verslechterd vergeleken met Q1 2013. De toekomst is nog allesbehalve rooskleurig; 44% verwacht een lege orderportefeuille binnen twaalf maanden. Dit is echter nog gunstiger dan in Q1 2013 (49%). Arch-Vision verwacht een verder verval van de Spaanse bouwmarkt met 6% voor 2013 en met 3% voor 2014. 2015 zal een lichte stijging brengen (1%).
In Q2 2013, ervoer Italië de meest negatieve orderportefeuille- en omzetontwikkeling sinds de start van het Arch-Vision project. Van alle Italiaanse architecten zag 76% een daling van de orderportefeuille ten opzicht van Q1 2013. Minder dan 5% zag een verbetering.
De huidige Italiaanse resultaten lijken sterk op de 2009 en 2010 situatie in Spanje. In 2013 is Spanje nog niet hersteld en Italië zal waarschijnlijk nog meer dan zes jaar nodig hebben voordat er significant betere resultaten geboekt kunnen worden. De wanhoop en het gebrek aan vertrouwen op verbetering blijkt ook uit de resultaten voor de vooruitzichten voor de komende twaalf maanden. Deze cijfers zijn alarmerend; 52% van de architecten verwacht een lege orderportefeuille. Arch-Vision voorspelt een krimp van de Italiaanse markt van 10% in 2013, 8% in 2014 en 6% in 2015.
De Nederlandse orderportefeuille- en omzetontwikkeling was ook negatief in Q2 2013. De verbeterde situatie van Q1 2013, toen minder architecten aangaven een dalende orderportefeuille te hebben ervaren, was duidelijk slechts een kleine opleving, gevolgd door een kwartaal met dalende orderportefeuilles (48% rapporteert een daling van de orderportefeuille tegenover 40% in Q1 2013). Op dit moment verwacht 31% een lege orderportefeuille in de komende twaalf maanden (23% in Q1 2013). Een daling van 4% in 2013 en 1% in 2014 wordt er verwacht. In 2015 zal de markt langzaam herstellen (1%).
Polen, toegevoegd aan Arch-Vision in het eerste kwartaal van 2013, maakt zware tijden door. In Q2 gaf vrijwel de helft van de Poolse architecten (46%) aan een afnemende orderportefeuille te hebben gezien. Toch is het aandeel architecten met een stijgende orderportefeuille toegenomen (24%) ten opzichte van Q1 (20%). De Polen zijn niet bijster optimistisch over de toekomst. Er was ook een kleine toename van het aantal architecten die een lege orderportefeuille verwachten; van 31% in Q1 naar 33% in Q2.
Meer over Nieuwbouw
- Bouw & Wonen Partners:
