Waaraan herkent een bewoner een spouwmuur? De ouderdom van de woning kan een eerste aanduiding vormen: spouwmuren dateren van na de Tweede Wereldoorlog. Een andere indicatie is dat alleen de lange zijde van de gevelstenen zichtbaar is, en dus niet de kopse kant. De aanwezigheid van open stootvoegen, dat wil zeggen openingen in het voegwerk waarlangs het water dat in de spouw belandt weer wordt afgevoerd, duidt eveneens op een spouwmuur. Ook de dikte van de muur is een aanwijzing: muren van 24 cm of minder zijn geen spouwmuren. De spouw is eventueel zichtbaar op de zolder of bij werkzaamheden aan ramen of deuren. Bij twijfelgevallen kan een bouwheer in de muur boren. Als de boor plots in het lege belandt, is er een spouw.
Stap 2 Geschikt voor na-isolatie?
De aannemer moet via een inspectie vooraf nagaan of de spouwmuur en de woning geschikt zijn voor navulling met isolatie.
Mogelijke contra-indicaties:
- De gevelsteen en/of de metsel- en voegmortel is niet vorstbestendig.
- Het buitenspouwblad is dampremmend: geglazuurde baksteen, tegels, mozaïek, bepaalde verven of pleisters.
- De gevel is sterk blootgesteld aan slagregen (kust, open landschap, hoge gebouwen).
- Is de gevel beschadigd, bv. door scheurvorming? Dan moeten eerst de oorzaak worden gezocht en de schade hersteld.
- Is de spouw voldoende breed en niet te sterk verontreinigd (mortelbaarden, resten van mortel en bakstenen)? Zijn de spouwankers in goede staat, zodat de stabiliteit niet in het gedrang kan komen tijdens het navullen? Deze controle gebeurt meestal met een endoscoop waarmee de aannemer in de spouw kan kijken.
- Als er sporen zijn van regendoorslag, moet eerst de oorzaak worden aangepakt. Ook gebreken aan de hemelwaterafvoer, dakranden of muurkappen moeten vooraf worden hersteld.
- Schoorstenen, ventilatie- en afvoerkanalen doorheen de gevels.
- Drainageopeningen (open stootvoegen).
- Ventilatie van de kruipruimte: zij mag niet worden geblokkeerd door de navulling.
- Openingen in het binnenspouwblad: elektriciteitsleidingen, schakelaars, stopcontacten, ingebouwde kasten, brievenbussen, rolluik- en zonweringskasten, openingen in de zolderruimte.
Stap 3 Een correcte offerte?
Pertinente vragen die de bewoner zich zeker moet stellen, zijn: heeft de aannemer de buitenmuur geanalyseerd? Is zijn prijs per m² met of zonder btw? Gaat het om een netto oppervlakte zonder raam- en deuropeningen? Zijn de afwerking van de ramen en de plaatsing van eventuele steigers inbegrepen? Kan de aannemer aantonen dat hij conform de Technische Specificatie werkt, zodat de bewoner vanaf juli nog recht heeft op de premie? Hoe zit het met de aansprakelijkheid bij problemen? Kan de aannemer de nodige referenties voorleggen?
Stap 4 Een goede uitvoering?
Alle vul- en ontluchtingsopeningen moeten worden gemaakt voor het navullen begint, om te vermijden dat er stof en vuil op de isolatie valt. Eventueel is een verticale spouwafsluiting nodig tussen twee woningen of tussen wel en niet te isoleren geveldelen. Tijdens het vullen moet de aannemer visueel controleren of de spouw gelijkmatig is gevuld. Voor bepaalde isolatiematerialen (bvb. minerale wol) dient de aannemer de densiteit van het na-isolatie materiaal te controleren tijdens het vullen.
Stap 5 De gepaste nazorg?
Na het vullen worden alle openingen in de buitengevel netjes opgevuld in de oorspronkelijke kleur. De aannemer gaat na of alle kanalen (schoorsteen, ventilatie, afvoeren) weer open zijn en of de rolluik- en zonweringskasten functioneren. Hij bevestigt roosters die hij heeft verwijderd opnieuw op hun plaats en verwijdert alle vuil. Indien nodig staat hij in voor een controle achteraf. Dat kan visueel, met een endoscoop of via een thermografie gebeuren.
Hij bezorgt de klant een verklaring van overeenkomstigheid met de Technische Specificatie voor de aanvraag van de subsidies via de netbeheerder.
Wat als spouwisolatie niet kan?
In dat geval kan een bouwheer naar alternatieve mogelijkheden grijpen om zijn buitenmuren te isoleren.
De best gekende is isolatie langs de buitenzijde aanbrengen en daarop een nieuwe buitenafwerking (baksteen, pleister, hout, metaal, kunststof, …) aanbrengen. Er bestaan verschillende systemen. Het gaat om een duurdere ingreep die mits een goede detaillering en uitvoering vochtproblemen en koudebruggen kan uitschakelen. Er is een premie van 15 euro per m² met een maximum van 2 000 euro mogelijk, toegekend via de netbeheerder.
Een andere optie is isoleren langs de binnenzijde door plaatsing van een voorzetwand. Deze oplossing is delicaat en heeft enkele pertinente nadelen. In de woning moet binnenruimte worden opgeofferd. Een goede uitvoering is noodzakelijk om condensatieproblemen te vermijden. De thermische massa van het dragend metselwerk wordt kleiner, waardoor de bewoners een lager zomercomfort krijgen. De massieve wand kan immers de warmte minder bufferen. Een vorstgevoelige buitengevel vormt een risicofactor. Koudebruggen zijn amper te voorkomen. Voor isoleren langs de binnenzijde wordt geen premie via de netbeheerder toegekend.
Meer info op: isolatiewerken-jk.be/spouwmuurisolatie/
