Verbouwen

Steeds grotere verschuiving van nieuwbouw- naar renovatiemarkt

Steeds grotere verschuiving van nieuwbouw- naar renovatiemarkt
De vergunningsaanvragen tot en met juli 2024 laten zien dat de daling in nieuwbouwprojecten onverminderd doorgaat. Toch is 2024 tot nu toe een uitstekend jaar voor renovaties, met cijfers die alle voorgaande jaren overtreffen, behalve het recordjaar 2021. Hoewel de renovatiemarkt steeds belangrijker wordt voor het verduurzamen van oudere woningen in Vlaanderen, roept de afname van nieuwbouwprojecten serieuze zorgen op.

"Wie de trend in nieuwbouw kan keren, maakt betaalbaar wonen mogelijk", zegt Caroline Deiteren, directeur-generaal van Embuild Vlaanderen. "Dat willen we samen met de nieuwe Vlaamse regering aanpakken. De volgende tien jaar heeft Vlaanderen bijna een half miljoen nieuwe woningen nodig voor extra huishoudens en om slechte woningen te vervangen. Nieuwe woningen bouwen, betekent niet het aansnijden van bijkomende open ruimte maar gaat eerder om verkerning met hogere dichtheden als gevolg."


Onrustwekkende trend voor nieuwbouw

De afgelopen jaren laten een onmiskenbare daling in nieuwbouwwoningen zien, met 2019 als uitzonderlijk piekjaar. Hoewel 2024 aanvankelijk hoopvol van start ging, met hogere vergunningsaantallen dan in de eerste maanden van 2022 en 2023, viel het aantal vergunningen daarna terug onder het niveau van voorgaande jaren. Juli 2024 was zelfs de slechtste julimaand sinds 2018. Deze cijfers omvatten ook sloop- en heropbouwprojecten, maar ondanks de nood aan verdichting en verkerning, die juist vraagt om meer vervangende nieuwbouw, blijft de daling een zorgwekkende trend.

De nieuwbouwmarkt heeft het steeds lastiger door de stijgende rente, betaalbaarheidsproblemen bij kandidaat-bouwers, weinig beschikbare ruimte, moeilijkheden bij verdichting, duurdere bouwmaterialen enz.

Renovatiemarkt kent opgang

Terwijl de nieuwbouwvergunningen afnemen, nemen de renovatievergunningen stelselmatig toe. Na de piekjaren 2021 en 2023, zet de stijgende trend zich ook in 2024 door. Dat is goed nieuws voor de gewenste renovatiegolf en verduurzaming van het verouderde gebouwenpark. Maar die trend dient zich nog sterker door te zetten om tegen 2050 alle woningen energiezuinig en -efficiënt te maken.

In 2023 bestond het woningbestand voor bijna 8% uit woningen met label A en voor iets meer dan 21% uit woningen met label B. De komende 30 jaar dient jaarlijks meer dan 3% van het woningenbestand een ingrijpende energierenovatie te ondergaan. Dat houdt een fikse inhaalbeweging in.