Stikstof zorgt voor regionale terugslag in de Nederlandse woningbouw

De stikstofcrisis in Nederland heeft zijn uitwerking op de woningbouw niet gemist. In 104 gemeenten die zich in de buurt van Natura 2000-gebieden bevinden, daalde de woningbouw in één jaar tijd namelijk fors. Zo nam de bouw van nieuwe woningen in gebieden die op maximaal 5 kilometer afstand liggen van een Natura 2000-gebied veel sterker af (-7,2 procent) dan het landelijk gemiddelde (-4,1 procent). De gevolgen van het stikstofvraagstuk verschillen echter per regio, blijkt uit een analyse van woningen in aanbouw door ABN AMRO en de Geodienst van de Rijksuniversiteit Groningen. Zij brachten in kaart hoeveel woningen er op 1 januari 2020 zijn gebouwd in vergelijking met een jaar eerder.

Aantal woningen in aanbouw daalt met 22,5 procent in Overijssel

Hoewel de woningbouw in de buurt van kwetsbare natuur niet volledig tot stilstand is gekomen, zijn de regionale verschillen groot. Gemiddeld wordt in de provincies bijna de helft van de woningen gebouwd op maximaal 5 kilometer afstand van Natura 2000-gebieden. In Zeeland, Limburg, Overijssel en Gelderland is dat veel meer. Koplopers zijn Zeeland (87 procent) en Gelderland (83 procent), waar een groot kwetsbaar natuurgebied - de Veluwe - ligt. Dit staat in schril contrast met Groningen (7,4 procent). In Overijssel liggen de meeste kwetsbare natuurgebieden. Daar was sprake van een daling van 22,5 procent van het aantal woningen in aanbouw: de grootste afname van alle provincies.

In een aantal gebieden die zich tussen 5 en 10 kilometer van Natura 2000-gebieden bevinden, nam het aantal woningen in aanbouw juist toe. Dat geldt voor verschillende middelgrote steden, zoals Almelo en Alkmaar, maar ook voor randgemeenten van grote steden, zoals Amstelveen, De Bilt en IJsselstein.

Klimaatneutraal en natuurinclusief bouwen kan stikstofuitstoot beperken

Niet alle gemeenten in de buurt van Natura 2000-gebieden hebben minder nieuwe woningen in aanbouw. Zo lukt het verschillende gemeenten wél om meer nieuwe woningen te bouwen of de daling te beperken. Hieruit kunnen andere gemeenten volgens ABN AMRO lessen trekken. “In het afgelopen jaar zijn veel gemeenten strengere eisen gaan stellen om de woningbouw ondanks de stikstofproblematiek doorgang te laten vinden. Bijvoorbeeld door met natuurorganisaties af te spreken dat de bouw van nieuwe woningen niet voor extra stikstofuitstoot zorgt of dat negatieve effecten worden gecompenseerd”, zegt Madeline Buijs, Sector Econoom Bouw en Vastgoed van ABN AMRO. “Ook stellen zij extra voorwaarden aan nieuwbouw, om te zorgen dat dit zo veel mogelijk klimaatneutraal en natuurinclusief gebeurt, bijvoorbeeld door ruimte te creëren voor nesten van vogels en vleermuizen. Deze maatregelen zorgen ervoor dat de woningbouw door kan gaan.”