Stikstofproblematiek is maar topje van Europese ijsberg

Volgens Embuild Vlaanderen is verder uitstel van een definitief stikstofkader geen optie. Er rest de Vlaamse regering niets anders dan op zeer korte termijn een stikstofakkoord te sluiten dat zuurstof biedt aan de economie en aan het bouwen aan maatschappelijke transities. Maar de bouwfederatie wijst er ook op dat er tot dusver systematisch te weinig aandacht is voor de impact van Europese regels op Vlaanderen. Zonder afbreuk te doen aan Europese doelstellingen rond o.a. betere natuur, dienen overheden veel meer in te zetten op een werkbaar kader voor onze regio. Daarbij staat het belang van overgangsperiodes buiten kijf om lacunes en rechtsonzekerheid te vermijden. De stikstofproblematiek duidt immers aan wat de gevolgen zijn voor het werken, wonen en leven in Vlaanderen van een Europese doelstelling zonder coherent kader en wars van de haalbaarheid.

Vandaag is er zonder definitief stikstofkader een deficit aan rechtszekerheid voor particulieren, opdrachtevers en bouwbedrijven. En dat is onhoudbaar. Elk bijkomend uitstel van een akkoord leidt tot Nederlandse toestanden met vonnissen en arresten die bouwplannen en investeringen blokkeren. Maar ook cruciale transities rond klimaat, hernieuwbare energie, betaalbaarheid van wonen, mobiliteit enz. vertragen.

Maar Embuild Vlaanderen kijkt vooruit en wijst erop dat Vlaamse overheden veel meer beducht dienen te zijn voor de gevolgen van allerhande Europese regels voor Vlaanderen. Die dienen systematisch getoetst te worden aan de haalbaarheid ervan om vervolgens tijdig overgangsperiodes en ondersteunende maatregelen te voorzien. In het geval van de stikstofproblematiek dient – beter laat dan nooit - artikel 6 van de habitatrichtlijn onder de loep te worden genomen. Onderstaande kaart illustreert dat een groot deel van Vlaanderen binnen een enge perimeter van een of ander habitat- en vogelrichtlijngebied valt. De impact kan dan ook ingrijpend zijn op een dichtbevolkte regio als Vlaanderen.

Habitat- en vogelrichtlijngebieden (inclusief perimeter)

Zonder afbreuk te doen aan het in stand houden van natuur, zijn er verschillende pistes, termijnen en faciliterende maatregelen mogelijk om de doelstelling te bereiken. Een traject op maat van Vlaanderen zal daarbij het draagvlak en de slaagkansen vergroten. Een doordachte aanpak is bij elke nieuwe Europese doelstelling noodzakelijk. Zo zit er momenteel een nieuw Europees initiatief in de pijplijn rond natuurherstel. Ook daar zal analyse nodig zijn om tegenstrijdigheden tussen beleidsdomeinen te vermijden.

“Er zijn steeds meer bindende Europese richtlijnen die verschillende beleidsdomeinen doorkruisen en die bijgevolg niet altijd complementair en coherent zijn. De stikstofproblematiek legt de vinger op de wonde. Zo kan een bouw- of infrastructuurproject op korte termijn nadelige effecten hebben, maar op de lange termijn Vlaanderen net voorbereiden op o.a. de klimaatverandering en een betere leefomgeving. Een regio als Vlaanderen met steeds meer huishoudens, economische activiteiten en maatschappelijke behoeften heeft nood aan positieve ontwikkelingen rond onder meer infrastructuur, elektriciteitsproductie, telecommunicatie, waterzuivering, residentiële verdichtingsprojecten, tewerkstelling, dijkversterking enz.”, zegt Marc Dillen, directeur-generaal van Embuild Vlaanderen.