Nieuwbouw

Vergunningsmoeilijkheden zetten rem op verdichting en verkerning

Vergunningsmoeilijkheden zetten rem op verdichting en verkerning
In het nieuws van vandaag wordt gesproken over de trage vooruitgang van verkerning en verdichting in Vlaanderen, terwijl de bouwshift als doel heeft om tegen 2040 geen open ruimte meer aan te snijden. "Er is nog veel winst te boeken, maar dat vereist het wegnemen van de huidige obstakels. Het is namelijk niet alleen moeilijker om vergunningen te krijgen voor projecten in stedelijke centra en dorpskernen, het proces is ook tijdrovend en duurder, wat grotere verdichtingsprojecten met meerdere woonunits afremt," aldus Caroline Deiteren, directeur-generaal van Embuild Vlaanderen. De bouwfederatie wil met zowel de Vlaamse als lokale overheden samenwerken om een beter kader te creëren voor dergelijke projecten, wat ook een positief effect zal hebben op de betaalbaarheid van woningen.

Werk vergunningsmoeilijkheden weg

Het verkrijgen van een vergunning voor woningprojecten in Vlaanderen neemt gemiddeld 28,5 maanden of 2,5 jaar in beslag, inclusief het voortraject. Wanneer er echter beroep wordt aangetekend bij de Raad van State, kan de doorlooptijd oplopen tot gemiddeld 65,5 maanden, wat neerkomt op meer dan 5 jaar. Vooral grotere residentiële verdichtingsprojecten met meerdere woongelegenheden worden hierdoor getroffen, zo blijkt uit een recent onderzoek van de KU Leuven en IDEA Consult, uitgevoerd in opdracht van de Federatie van Algemene Bouwaannemers (FABA), onderdeel van Embuild.

Embuild Vlaanderen pleit voor een hervorming van het vergunningsbeleid, waarbij obstakels voor het verkrijgen van vergunningen worden aangepakt. Naast het betrekken van de buurt bij nieuwe, grotere projecten, moeten ook de lange beroepsprocedures, vaak veroorzaakt door het NIMBY-effect (Not In My BackYard), onder de loep worden genomen om de processen te versnellen.

Verdichtingsprojecten zijn duurder en tijdrovend

Een studie in opdracht van Departement Omgeving over de hindernissen en de kostprijs van verdichtingsprojecten toont aan dat de risico's en meerkosten van verdichtingsprojecten hoog oplopen. Zo kost een woning in een verdichtingsproject gemiddeld 9.000 euro meer dan in een uitbreidingsproject zoals een nieuwbouwverkaveling. Die evolutie zet steeds meer druk op de verdichting en het stagnerende aanbod in populaire steden en kernen. Om de gewenste verkerning op de rails te zetten, hebben de onderzoekers een resem aanbevelingen geformuleerd. Voor lokale overheden gaat dat onder meer over de nood aan een heldere verdichtingsvisie inclusief een aangepaste autoparkeernorm. Meer weten?

De stijgende meerkosten bij verdichtingsprojecten in onze centra zijn het gevolg van de toenemende risico's voor ontwikkelaars; vergunningsmoeilijkheden, de hogere bouwkosten en de toenemende stedenbouwkundige lasten. De combinatie ervan heeft bovendien een prijsverhogend effect. Daarom zijn constructieve oplossingen en overleg nodig om haalbare en betaalbare woonvormen mogelijk te maken voor o.a. alleenstaanden en kleine gezinnen.

Er is meer mogelijk op het vlak van verdichting, maar de obstakels moeten worden weggenomen

Hoewel steden en dorpen steeds meer in trek zijn voor verdichtingsprojecten, worden lokale overheden, bouwheren en projectontwikkelaars geconfronteerd met complexe en vaak tegenstrijdige regelgeving en eisen. Er is behoefte aan een duidelijker en meer gestroomlijnd beoordelingsproces voor bouwprojecten, waarbij projecten die beter aansluiten bij de ruimtelijke visie en duurzaamheidsdoelstellingen van de stad of gemeente, sneller en eenvoudiger goedkeuring krijgen.

Daarnaast moeten de eisen die aan bouwprojecten worden gesteld in verhouding staan tot de voordelen die ze opleveren voor de gemeenschap en de ruimtelijke ordening. Duidelijkheid en transparantie zijn essentieel om ontwikkelaars te stimuleren om in stedelijke kernen te investeren. Verdere versoepeling van regelgeving, betere coördinatie tussen verschillende overheidsniveaus, en meer flexibiliteit in de toepassing van stedenbouwkundige voorschriften zijn noodzakelijk om de obstakels voor verdichting weg te nemen.