Denk aan Antwerpen, Gent, Mechelen, Aalst, Vilvoorde, Hasselt enz. Natuurtechnische ingrepen en blauwgroene dooradering zijn immers essentieel om kwaliteitsvolle verdichting de nodige slaagkansen te bieden. Niet alleen beschikt de bouw over de nodige knowhow om dit in de kernen te verwezenlijken op weg naar een leefbare omgeving, ook hebben de nieuwe gemeente- en stadsbesturen een belangwekkende rol te spelen in de versnelde aanleg van kwaliteitsvolle en onderhoudsvriendelijke openbare ruimtes.
Watergevoelige centra en hitte-eilandeffecten
Overstromingen in mei en aanhoudende hitte in de zomermaanden. Beide hebben de urgentie aangeduid van meer groen en aangepaste bouwtechnieken met focus op doorlaatbaarheid. Waterrobuuste bouwtechnieken zoals het ontzegelen van pleinen, voetpaden, plantbakken langs straten die fungeren als ‘rain gardens’, groendaken en inflitratieputten die beide regenval tijdelijk kunnen bufferen, opvangbekkens enz. Telkens is vetraagde insijpeling het devies. Nieuwe bouwprojecten dienen optimaal gebruik te maken van de beschikbare technieken om niet het minst meer wateroverlast in kernen tegen te gaan. Maar zoals de nieuwe maatregel aangeeft kunnen aanpassingen in bestaande bebouwing - in watergevoelige kernen – een cruciale bijdrage leveren.Bij aanhoudende hitte die leidt tot hitte-eilandeffecten zijn diezelfde natuurtechnische ingrepen zeer nuttig om de leefbaarheid van centra te vrijwaren. Blauwgroene dooradering met waterpartijen, groene daken en gevels, terrastuinen, stadsparkjes enz. zullen enkel in belang toenemen bij intensieve verdichting. Nieuwe woonvormen, zoals kleine appartementen met collectieve ruimtes duiken steeds vaker op. Niet alleen de gedeelde ruimtes zijn van groot belang, ook voldoende groenvoorziening en open plekken om en rond de appartementen zijn noodzakelijk om de kleine woonoppervlakte te compenseren. Voor het kwaliteitsvol inrichten van die openbare, groene ruimtes is de rol van de nieuwe gemeente- en stadsbesturen cruciaal. Een inhaalbeweging richting meer groenvoorziening en verkeersluwe ontmoetingsplekken nabij dergelijke woonprojecten, lijkt zich immers op te dringen.
Het vorm geven van die stedelijke landschappen zal uiteraard de nodige voorbereiding en budgettaire middelen vergen. Een goede wisselwerking tussen de bouw en lokale overheden kunnen het studiewerk en de vergunningsprocedure optimaal stroomlijnen. Dit kan heel wat tijdswinst opleveren.