Volumes in Nederlandse bouw dalen in 2021 met drie procent

De Nederlandse bouwsector zit op dit moment in een transitie, waarbij maanden met een flinke productiegroei zich hebben afgewisseld met maanden waarin de productie juist sterk terugzakte. De impact van de coronacrisis op de bouwsector was in eerste instantie relatief laag, omdat de effecten van de lockdown van korte duur waren. Maar ABN AMRO verwacht dat de dip later komt dan gedacht. De lange termijneffecten - achterblijvende bedrijfsinvesteringen, oplopende werkloosheid en versoberde steunmaatregelen van de overheid - gaan naar verwachting zwaarder wegen. ABN AMRO heeft haar prognose voor 2021 dan ook naar beneden bijgesteld. De volumes in de gehele sector zullen waarschijnlijk met 3 procent dalen, met als grootste uitschieters de utiliteitsbouw (-4 procent), de grond-, weg- en waterbouw (-2,5 procent) en de woningbouw (-2 procent). Voor de sectoren die actief zijn aan het begin van de bouwketen - producenten, architecten en ingenieurs - verwacht ABN AMRO een beperkte krimp of zelfs een lichte groei.

Kabinet maakt tot 2030 jaarlijks 100 miljoen euro vrij voor aanpak stikstofprobleem

De op Prinsjesdag aangekondigde maatregelen zijn een eerste stap voor herstel in de bouwsector. Zo kunnen de woningbouw en infrasector op extra steun rekenen. Het ontbreekt volgens ABN AMRO echter aan voldoende maatregelen om de stikstofproblematiek op te lossen. Zo heeft het kabinet op Prinsjesdag aangekondigd tot 2030 100 miljoen euro per jaar vrij te maken voor maatregelen om de bouw schoner te maken, zodat meer ruimte ontstaat voor bouwprojecten met een beperkte stikstofuitstoot. De maatregelen zijn volgens ABN AMRO echter te beperkt. Ze wijst erop dat er veel innovatie nodig is om de bouwsector te verduurzamen en het aanbod van elektrisch materieel beperkt is. Het ziet er niet naar uit dat de uitstoot van de bouwsector op korte termijn drastisch verlaagd kan worden. Dit is naast de coronacrisis de reden waarom de prognose voor 2021 naar beneden is bijgesteld.

Vooral middelgrote bouwers dupe van crisis

Andere maatregelen kunnen de bouw wél een steuntje in de rug bieden. Zo wordt in totaal 2 miljard euro aan overheidsinvesteringen in infrastructuur en het Rijksvastgoed naar voren gehaald. Daarnaast komt in 2021 geld vrij voor het versnellen van de woningbouw en wil het Rijk strakker sturen op woningbouwproductie. Zo krijgt zij de regie over 14 grote woningbouwprojecten in de Randstad, Zwolle, Eindhoven, Groningen en Nijmegen. Ook komt 20 miljoen euro vrij om leegstaand vastgoed te transformeren naar woningen en wordt een korting van 62 miljoen euro gegeven op de verhuurdersheffing voor meer nieuwbouw door woningcorporaties. Toch is dit onvoldoende om krimp op korte termijn te voorkomen. “Er zijn verschillende positieve maatregelen genomen om de bouw een impuls te geven. Hier staat tegenover dat andere stappen uitblijven die de sector er op langere termijn bovenop kunnen helpen”, vertelt Madeline Buijs, Senior Sector Econoom Bouw en Vastgoed van ABN AMRO. “We zien dat vooral de middelgrote bouwers hier last van hebben. Zij zijn vaker actief in nieuwbouwprojecten, die lijden onder de economische teruggang. Hierdoor zakt hun omzet veel harder weg dan van kleine en grote bouwbedrijven.”