Wienerberger onderscheiden met allereerste Ufemat prijs voor duurzame verpakking

In oktober jongstleden reikte Ufemat, de Europese vereniging van nationale federaties van bouwmaterialenhandelaars en producenten, haar eerste Packaging Award uit. Winnaar werd een innovatieve circulaire krimphoes, ontwikkeld door een multidisciplinair samenwerkingsverband waarin Wienerberger een actieve rol op zich nam.

Innovatieve motor voor meer duurzaamheid

De winnende circulaire krimphoes is een unicum in de bouwsector. Ze bestaat voor de helft uit gerecycleerde plastic en beschikt toch over alle kwaliteiten die vereist zijn voor de toepassing en het transport waarvoor ze is bedoeld. Daardoor kan ze een fikse boost betekenen voor de duurzaamheid binnen dit segment van verpakkingen voor bouwmaterialen. Alleen al in België wordt hiervoor jaarlijks 40.000 ton aan verpakkingsmateriaal gebruikt. Als we heel Europa in ogenschouw nemen, loopt dat cijfer op tot meer dan 500.000 ton. Bovendien gebeurt er momenteel nog onderzoek naar de mogelijkheid om circulaire rekhoezen, rekfolies en andere verpakkingen te produceren. Dat kan de potentiële impact natuurlijk sterk aanwakkeren.

De award

Met de Packaging Award wil Ufemat de aandacht vestigen op ‘best practices’ inzake duurzame en circulaire verpakkingsoplossingen voor bouwproducten. Nationale federaties konden vrij oplossingen indienen om mee te dingen naar de award. De algemene vergadering van Ufemat, technisch geassisteerd door Valipac, selecteerde uit de ingediende projecten een shortlist waaruit medio oktober de winnaar werd gekozen tijdens het 61e congres van de vereniging in het Zwitserse Montreux. De circulaire krimphoes van Wienerberger en partners klopte in die ultieme sprint een Spaanse project voor de recyclage van polystyreenafval van isolatiepanelen, en een Brits initiatief om de componenten van gebruikte douchematerialen circulair te maken en de hoeveelheid verpakking te reduceren.

Strikte criteria

Ufemat hanteerde voor de toekenning van de Packaging Award strenge evaluatiecriteria, waarin vier aspecten nauwgezet onder de loep werden genomen. Een eerste was design voor recyclage. Is het verpakkingsmateriaal zo ontworpen dat het gemakkelijk kan worden gerecycled? Zo mogen krimphoezen bv. niet te veel opdruk hebben en moet de verpakking gemakkelijk leeg te maken zijn. Een tweede criterium was de circulariteit. Is de verpakking herbruikbaar? Bevat ze gerecycleerd materiaal? Worden initiatieven genomen om het aandeel aan gerecycled materiaal of de vraag naar recycling aan te wakkeren? Ten derde moet het afval worden beperkt. Welke inspanningen zijn geleverd om verpakkingsmateriaal te weren dat niet noodzakelijk is in de productieketen? Is er een systeem beschikbaar om het gebruikte materiaal achteraf gemakkelijk weer in te zamelen? Tot slot werd het aspect innovatie bekeken. Zijn er slimme manieren ontwikkeld om tot een niet voor de hand liggende oplossing voor een duurzaamheidsvraag te komen? Zijn er octrooien aangevraagd voor de innovatie?

Gezamenlijke kennis en onderzoek

Voor de ontwikkeling van de krimphoes werd, onder coördinatie van Valipac, heel wat kennis en onderzoekskracht gebundeld. De eerste kiemen daarvoor werden gelegd in het Clean Site Circular-project, dat aanvankelijk vooral gericht was op de inzameling van plasticverpakkingen op bouwwerven. Onder andere omdat de uitvoer van plasticafval naar China vanaf 2017 niet langer mogelijk was, werd het onderzoek naar de mogelijkheden van hergebruik geïntensifieerd. Voor de circulaire krimphoezen werkte de MorssinkhofRymoplast Groep, gespecialiseerd in de recycling van kunststof, nauw samen met Total Polymers dat research deed naar een speciale ‘booster’ die met het gerecycleerde plastic tot het juiste recept werd gemengd om tot de vereiste specificaties te komen. Wienerberger legde de specificaties voor de krimphoes vast en deed in Beerse testen om een mogelijke impact van de verpakking op gevelstenen en de prestaties tijdens het transport te evalueren. De eigenlijke productie van de krimphoezen nam Oerlemans Plastic voor zijn rekening. Voor de nodige ondersteuning zorgden tot slot de Belgische federatie van bouwmaterialenhandelaars FEMA en de Belgische federatie van de afval- en recyclagesector Go4circle.