Nieuwbouw

Zullen burgerlijk ingenieurs bouw weldra uitsterven?

Zullen burgerlijk ingenieurs bouw weldra uitsterven?
In 2016-2017 hebben nog amper 30 studenten een diploma voor burgerlijk ingenieur bouw behaald: amper een derde van het aantal gediplomeerden in 2008-2009. Maar ook in de opleiding voor industrieel ingenieur bouw zijn er de laatste jaren minder diploma’s en inschrijvingen. Terwijl de bouw almaar complexer wordt, het aantal bouwbedienden in Vlaanderen sedert 2009 met 7.000 is gestegen en het werkzoekendenaanbod nu al volledig is opgedroogd. In een recente enquête van de VCB (Vlaamse Confederatie Bouw) verklaarde al 65% van de bouwbedrijven opdrachten te moeten weigeren wegens een gebrek aan ingenieurs. Als het aantal diploma’s en studenten zo verder daalt, dreigt weldra een bouwstop door een gebrek aan mensen.

In de opleiding voor burgerlijk ingenieur bouw is de situatie ronduit dramatisch. In 2016-2017 reikten de universiteiten nog amper 30 diploma’s voor burgerlijk ingenieur uit terwijl tegelijk het aantal inschrijvingen tot 106 was gedaald. Het aantal diploma’s in 2016-2017 bedroeg nog amper 35% van het aantal in 2008-2009 terwijl het aantal inschrijvingen slechts 44% van het aantal in 2008-2009 bedroeg. Vooral vanaf 2013-2014 is in deze opleiding een forse achteruitgang ingezet. Als die tendens zich doorzet, zit de Belgische bouw weldra zonder eigen burgerlijk ingenieurs bouw.

Ook daling bij opleiding voor industrieel ingenieur

Bij de opleidingen voor industrieel ingenieur bouw zijn het aantal diploma's en inschrijvingen sedert 2014-2015 opnieuw aan het dalen, respectievelijk met 12% en 14%. Die aantallen liggen wel nog hoger dan in het crisisjaar 2008-2009. Maar de daling is zorgwekkend in het licht van de fors stijgende vraag naar technisch geschoolde bedienden in de bouw.

Het enige lichtpunt is de opleiding voor professionele bachelor bouw. Deze opleiding kende in 2016-2017 een recordaantal diploma’s af: 305, meer dan dubbel zoveel als in 2008-2009. Tegelijk kon in 2016-2017 voor deze opleiding een recordaantal inschrijvingen worden genoteerd. Dat is voor de bouw een belangrijke opsteker.

Deze sterke groei houdt nauw verband met de forse uitbreiding van het aanbod de laatste jaren: van twee (in Aalst en Schaarbeek) naar vijf hogescholen (in Aalst, Schaarbeek, Geel, Diepenbeek en Oostende). De VCB hoopt dat het aantal diploma’s en inschrijvingen in deze opleiding nog verder zal kunnen stijgen. Maar de vijf betrokken hogescholen draaien nu op kruissnelheid. Bij een gelijkblijvend aanbod zal de groei minder sterk zijn dan tijdens de laatste negen jaar.

Kurkdroog werkzoekendaanbod

Uit de cijfers van de VDAB blijkt intussen dat de vacatures voor technische bouwbedienden drie tot vier maal hoger liggen dan het aantal beschikbare werkzoekenden. Voor conducteur bouw ligt het aantal werkzoekenden nu zeven maal hoger dan het aantal werkzoekenden, voor werfleider zes maal hoger, voor bouwcalculator en technicus voor een studiebureau vijf keer hoger en voor onderhoudsverantwoordelijke van gebouwen en infrastructuur drie keer hoger. Deze vijver is dus kurkdroog.

De daling van het aantal afgestudeerden in het universitair bouwonderwijs komt bovenop de forse daling van het aantal leerlingen in het Vlaams secundair onderwijs. Daar daalde het aantal leerlingen in het studiedomein bouw van 2013-2014 tot 2016-2017 van 4.290 naar 3.631: een daling van 659 leerlingen in amper vier schooljaren. Ook in het studiedomein hout is het aantal leerlingen op vier jaar tijd met 393 leerlingen gedaald. Tegelijk is het aantal openstaande vacatures voor bouwarbeiders sedert 2014 meer dan verdubbeld.